چکیده:
مقاله حاضر در پی شناخت مسئله محوری شهر تهران در سالهای 1357 تا 1367 و بررسی نسبت موجود میان این موضوع و شرایط اجتماعی حاکم بر این دوران میباشد. روش بکار گرفته شده تحلیل محتوا و روش کتابخانه ای/اسنادی میباشد. چارچوب مفهومی جهت انجام تحقیق حاضر، بر مبنای ویکرد برساختگرایی و ویژگیهای متغییر و نسبی بودن و تاریخی بودن مسائل اجتماعی انتخاب شده است.از میان پژوهش های انجام شده در حوزه مسائل اجتماعی شهر تهران 15 پژوهش تحلیل محتوا شده و بر اساس یافته های این تحقیق مهمترین مسئاله اجتماعی تهران در سالهای مذکور مسائل جمعیتی بوده است که شامل حاشیهنشینی، مهاجرت، شلوغی و ازدحام جمعیت، حضور اتباع خارجی و ... میشود. با مروری بر شرایط اجتماعی حاکم بر این سالها مشخص شد که با وجودی که شهر تهران از سالها پیش از انقلاب تحت تاثیر انجام اصلاحات ارضی و نوسازی دوران محمدرضا پهلوی، با مشکل افزایش جمعیت روبرو بوده است، اما این مشکل در سالهای آغازین انقلاب به اوج خود رسیده و پس از آن نیز وقوع جنگ 8 ساله و مهاجرتهای ناشی از آن، سبب شد تا این مشکل به صورت یک مسئلهی اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
با مروری بر شرایط اجتماعی حاکم بر این سال ها مشخص شد که با وجودی که شهر تهران از سال ها پیش از انقلاب تحت تأثیر انجام اصلاحات ارضی و نوسازی دوران محمدرضا پهلوی، با مشکل افزایش جمعیت روبرو بوده است ، اما این مشکل در سال های آغازین انقلاب به اوج خود رسیده و پس از آن نیز وقوع جنگ ٨ ساله و مهاجرت های ناشی از آن ، سبب شد تا این مشکل به صورت یک مسئله ی اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.
پرسش هایی از این دست که : مسئاله اجتماعی چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ یا به عبارت دیگر در چه صورتی میتوان یک امر یا واقعیت اجتماعی را مسئاله دانست ؟؛ مسائل اجتماعی در چه شرایطی شکل میگیرند و عوامل مؤثر بر آن کدامند؟؛ آیا این مسائل قابل حل ، کنترل و کاهش هستند و یا خیر؟ و اگر هستند، برای کاهش و کنترل آنها چه باید کرد؟ مسئاله اصلی این مقاله نیز، در حوزه ی جامعه شناسی مسائل اجتماعی و در راستای سایر اهداف مورد نظر این حوزه قرار میگیرد: محوری ترین مسئاله اجتماعی شهر تهران در سال های نخست پس از انقلاب چه بوده است و چه نسبتی میان این مسئله و شرایط اجتماعی روز وجود داشته است : پرسش فوق ، دربرگیرنده ی دو بحث اصلی در حوزه ی جامعه شناسی مسائل اجتماعی است : بحث اول اینکه ، یکی از روندهای تأثیرگذار بر پیدایش مسائل اجتماعی، شکل گیری شهرهای جدید و شهرنشینی است .