چکیده:
مهم ترین رسالت آموزش و پرورش، آمادهسازی کودکان و نوجوانان برای ورود موفق به جامعه است. محیط آموزشی به عنوان اولین اجتماعی که کودک بدان پای میگذارد میتواند نقش موثری در هویتیابی و جامعهپذیری دانشآموزان ایفا کند. دانشآموز میتواند در جامعه کوچک مدرسه کفایتهای اجتماعی لازم برای حضور در جامعه بزرگتر را بدست آورد. مطالعات بسیاری بر ناتوانی روشهای تدریس کنونی در آمادهسازی دانشآموزان برای حضور موثر در جامعه اشاره دارند و روشهای تدریس نوین و فعال را جایگزینی اثربخش برای تقویت مهارتهای اجتماعی دانشآموزان میدانند. روشهای تدریس نوین امکان حضور فعال دانشآموز در جریان کلاس را فراهم نموده، به او امکان نقشیابی در جمع کلاسی را میدهند و در رشد شخصیت وی موثرند. از آنجا که فرآیند آموزش در محیط آموزشی صورت میپذیرد، ساختمان مدرسه نیز در اجرای موفق روشهای تدریس نوین اثرگذار است. در هر یک از روشهای تدریس نوین، انتظار میرود روند مشخصی در کلاس طی شود و ارتباط موثری میان دانشآموزان و معلم ایجاد شود. این روند آموزشی و ارتباط انسانی، چیدمان کلاسی خاصی را میطلبد و با طراحی مناسب مبلمان کلاسی میتوان کلاس را برای اجرای هر کدام از روشهای تدریس نوین آماده کرد. لذا هدف از تحقیق حاضر دستیابی به چیدمان مناسب برای فضاهای داخلی مدارس بوده است که بتواند با کنار هم قرار دادن چندین رویکرد آموزشی نوین، ابعاد مختلف کفایت اجتماعی را در دانشآموزان رشد دهد. بدین صورت ابتدا به مفهوم کفایت اجتماعی و ابعاد آن پرداخته شده است و سپس با معرفی سبکهای تدریس نوین، ارتباط بین سبک تدریس و رشد کفایت اجتماعی دانشآموزان بررسی شده است و در پایان چیدمانهای مناسب فضای داخلی مدرسه با ذکر نمونه معرفی شدهاند.
خلاصه ماشینی:
لذا هدف از تحقیق حاضر دستیابی به چیدمان مناسب برای فضاهای داخلی مدارس بوده است که بتواند با کنار هم قرار دادن چندین رویکرد آموزشی نوین، ابعاد مختلف کفایت اجتماعی را در دانشآموزان رشد دهد.
چیدمان کلاس درس، کفایت اجتماعی، روشهای تدریس نوین، آموزش ترکیبی، یادگیری مشارکتی *این مقاله برگرفته از پایاننامه کارشناسی ارشد معماری نویسنده دوم با عنوان «طراحی محیط آموزشی برای نوجوانان 12 تا 18 ساله با رویکرد تقویت کفایت اجتماعی» میباشد که به راهنمایی نویسنده اول در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در حال انجام است.
مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از مولفههای توسعه پایدار اساسا از مدارس شروع میشود و وجود مراکز آموزشی رفتار محور اجتماعی، میتواند با تقویت کفایت اجتماعی دانشآموزان و آموزش جنبههای همکاری شهروندی، لزوم احساس تعلق به یک واحد بزرگتر از خانواده و لزوم کار دستهجمعی به آنان؛ به تحقق توسعه پایدار کمک کند (مشیرفر، 1397).
این مطالعه کوششی است در جهت کشف مولفههای معماری مدرسه که میتوانند زمینۀ بهبود سبک تدریس کلاسی را تشویق کنند و بدین صورت به رشد کفایت اجتماعی دانشآموزان کمک کنند.
اگر کلاس بتواند فضای مناسبی برای آمادهسازی تکلیف گروهی باشد و امکان ارائه مناسب را به دانشآموزان بدهد؛ این شیوه میتواند به آموزش تعامل با افراد و مسئولیتپذیری در گروه کمک کند.
چیدمان فضای داخلی در انواع روشهای آموزش مشارکتی گروهی در روش «جیگساو» دانشآموزان در یک گروه کوچک به هم درس میدهند و بدین صورت بر مهارتهای ارتباطی آنها و بالا رفتن میزان یادگیریشان اثر مثبتی دارد.