چکیده:
پژوهش حاضر، بر آن است تا نمود زبانشناختی ساختهای گفتمانمدار در متنهای عربی را تحلیل کند. بر این مبنا، مقالة حاضر، به تبیین استراتژیهای معنایی که در شکلگیری گفتمان متن، نقش دارند، پرداختهاست. به این منظور، 30 سرمقاله روزنامه الحیاه عربستان با موضوع مسائل ایران، انتخاب شده و با استفاده از الگوی وندایک بررسی شدند. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که بیشترین نمود زبانشناختی ساختهای معنایی گفتمانمدار در روزنامه الحیاه، مربوط به دو استراتژی فاصلهگذاری و قطبیشدگی است. همچنین نویسندهها به کاربرد مولفههایی مانند تلویح تمایل چندانی نشان ندادند. این امر همسو با تقابل و درگیریهای لفظی دو کشور در سالهای اخیر است. با توجه به مولفههای بررسیشده، ایدئولوژی حاکم بر ذهن نویسندهها، «معرفی ایران به عنوان تهدیدی برای امنیت منطقه» بود. این ایدئولوژی از سطح کلان به سطح خرد انتقال یافته و در محور معنا -که مورد نظر این پژوهش است، به صورت ساختهای زبانی مانند پیشانگاشت، تعمیم، فاصلهگذاری، بهنمایی و موارد مشابه مورد استفاده قرار گرفتهاست.
خلاصه ماشینی:
ایزدی سقای بی ریا (٢٠٠٨ ,Vasquai Beiria &Izadi ) در مقالـه ای با نام «تحلیل گفتمان سرمقاله های روزنامه های برجسته آمریکا درباره برنامه هسته ای ایران » به بررسـی مسأله نقش این روزنامه ها در شکل دهی هویت درون و برون گروهی بر مبنای تصویر شرق شناسانه از اسلام و مسلمانان پرداخته است .
یاسمی و آقاگل زاده (٢٠١٧ ,Aghagolzadeh &Yasemi )، در مقالۀ «تحلیل گفتمان انتقادی کتاب «امریکن اینگلیش فایل » با استفاده از مدل ون دایک » نشان داده انـد کـه نگارنـدگان کتـاب ، چگونه هدف های ایدئولوژیک خود دربارة سبک زندگی غربی را در قالب متن هـا و تصـویرها در این کتاب ، اعمال کرده اند.
ریچاردسون (٢٠٠٧ ,Richardson) درباره نقش این مربع در چگونگی انتخاب اسـتراتژی هـای گفتمانی در سطح خرد متن بیان کرده است مربع ایدئولوژیک ، پیش بینی می کند که بیگانگان از هر نوعی بازنمودی منفی داشـته و خـودی ها هـمیشه بازنمودی مثبت دارند.
The Study of Discourse-semantic Structures in Arabia Alhayat Newspaper with Emphasis on Van Dijk Schema Zeinab Ghasemiasl1 Shahriyar Niazi2 Received: 18/07/2017 Accepted: 03/03/2018 Abstract As two political and religious poles in the Middle East, Iran and Saudi Arabia are considered always the traditional competitors in expansion and stability of the regional power.
Therefore, 30 selected articles were studied on the basis of van Dijk model so that the discourse strategies of authors of Al-Hayat newspaper are determined at the level of meaning.
Evaluating the findings of this study indicates the ideological performance of Al- Hayat newspaper authors in how to apply the text strategies to present the Iran issues.
Keywords: Critical Discourse Analysis, Discourse-semantic structures, Ideology, Van Dijk, Al-Hayat newspaper