چکیده:
ارتباط و تعامل با دیگران از مؤلفههای مؤثر در زندگی اجتماعی و تضمین سلامت و بهداشت روان آدمی محسوب میشود و با تمرکز بر رویکردهای پیشگیرانه و درمانی به تقویت ارتباط و درنهایت سلامت انسانها کمک میکند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی رواندرمانی جامع دینی و تقویت ارتباط بین فردی دانش آموزان دختر متوسطه دوم با والدین آنان انجام شد. هدف نهایی رواندرمانی جامع دینی، حل مشکل و پیشگیری از آسیبها و اختلالات و معرفی انسان سالم میباشد که در این پژوهش با تمرکز بر این مدل به پیشگیری از آسیبهای مربوط به ارتباط معیوب و تقویت ارتباط و تعامل در خانواده و والد- فرزند و بالعکس میباشد. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه منطقه سه آموزشوپرورش شهر تهران که در سال تحصیلی 1397-1396 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 24 نفر از دانش آموزان بود که به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به این صورت که با استفاده از پرسشنامه غربالگری، تعداد 100 نفر را که بیشترین مشکل را در ارتباط بین فردی داشتند، انتخاب شدند. سپس بهصورت تصادفی در دو گروه 12 نفری (آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه بر اساس پروتکل مبتنی بر رواندرمانی جامع دینی تحت آموزش قرار گرفتند. از پرسشنامههای الف- SCL90 (دروکاتیس و همکاران، 1973)، ب- الگوی ارتباطی خانواده (RFCP، ریچی و فیتر پاتریک، 1990) ج- GHQ (سلامت روان) برای جمعآوریهای دادههای پژوهش استفاده شد. دادهها با استفاده از روش آماری تحلیل کواریانس نشان داد، اثر گروه آزمایش بر پسآزمون نمرات ارتباط بین فردی معنیدار است. نتایج این تحقیق نشانگر مؤثر بودن آموزش رواندرمانی جامع دینی در تقویت ارتباط بین فردی والدین و دانش آموزان بود. لذا رواندرمانی جامع دینی برای نوجوانان از سوی بسیاری از درمانگران مورداستفاده قرار گیرد. این پژوهش لزوم توجه و مؤثر بودن آموزش رواندرمانی جامع دینی را خاطرنشان میسازد.
Abstract Communication and interaction with others are effective components of social life and mental health. Focusing on preventive and therapeutic approaches can strengthen communication and ultimately, human health. The purpose of this study was to investigate the effectiveness of comprehensive religious psychotherapy on strengthening the interpersonal relationship between high school students and their parents. The research method is semi-experimental with pre-test and post-test design and control group. The statistical population of this research consisted of all second grade high school female students in Tehran city in the academic year of 1396-97. From the target population at first, with screening tests 100 students were randomly selected and among those with the highest difficulty, 24 were randomly selected and divided into two groups of 12 (experimental and control). The experimental group was trained for 8 sessions based on comprehensive religious-based psychotherapy protocol. Data from pre-test and post-test were obtained using the SCL90 test (Derogatis and et al., 1973) and the RFCP test (Richie and Fitz Patrick, 1990). The findings showed that comprehensive religious education is effective in enhancing interpersonal communication between parents and their adolescent girls (P= 0.001). Considering the lack of treatment considerations- teaching religious therapies in relation to adolescents by many therapists, this study points to the need for comprehensive psychotherapy education.
خلاصه ماشینی:
اثربخشی آموزش روان درمانی جامع دینی بر تقویت ارتباط بین فردی دانش آموزان و والدین در دوره دوم متوسطه سیده نرگس پور عباس ١/ ابوالقاسم عیسی مراد 2* تاریخ ارسال : ٩٧/٨/٢٢ تاریخ پذیرش : ٩٨/٩/١٨ چکیده ارتباط و تعامل با دیگران از مؤلفه های مؤثر در زندگی اجتماعی و تضمین سلامت و بهداشت روان آدمی محسوب می شود و با تمرکز بر رویکردهای پیشگیرانه و درمانی به تقویت ارتباط و درنهایت سلامت انسان ها کمک می کند.
همچنین با توجه به اینکه رابطه قوی بین دین درون سو از منظر آلپورت ٣که در یک مطالعه ، نتایج تحلیل و بررسی ١١٥ موردی همبستگی دینداری و بهداشت روانی موردتوجه قرار گرفته است و با مطالعات بعدی جنیا ٤(١٩٩٦) نیز اثبات شده است (وولف ،١٩٩١٥) که شواهدی بر اثبات ادعای تأثیرات مؤلف های مختلف از جمله ارتباط و تعامل میباشد که در فرهنگ دینی به صله رحم یا صله ارحام یاد شده است ، همخوانی دارد و بر اثبات مدعا تأکید میشود انسان در ارتقای سلامت خود لاجرم باید به برخی از نیازها بپردازد و پاسخ مناسب بدهد مانند نیاز به معاشرت و ارتباط با دیگران که در فهرست نیازهای روان شناختی و معنوی کوئینگ (١٩٩٨، ص ٣٢٥) آمده است .
هدف پژوهش : تعیین میزان اثربخشی روان درمانی جامع دینی در تقویت ارتباط بین فردی دانش آموزان با والدین خود در منطقه سه شهر تهران است .