چکیده:
در تحقیق پیش رو دو حوزه تاریخی و فرهنگی در منطقه (قفقاز و آناتولی) - با در نظر گرفتن یکی از بافته های آنها- مورد مطالعه و پاره ای از وجوه اشتراک و افتراق آنها بررسی شده است. آنچه دراین بررسی مد نظر می باشد، تاکید بر نوع خاصی از دست بافته به نام (گلیم) بوده، حاصل تطبیق، حاکی از وجود مواردی مشابه در ساختار کیفی و بصری این بافتهها از قبیل نقش (مار– اژدها) به حالت هندسی و شکسته می باشد که در آن به کار رفته و این نقش در حواشی، متن و بین فواصل گلیم به شکل فرم (s) وجود دارد که مفهوم مختلفی را شامل می شود و در منطقه قفقاز و آناتولی می توان این نقش را بیشتر دید. از طرف دیگر بعد مسافتی و تفاوت اقلیم، و نوع نگرش زمینه سازمغایرت هایی در این دوحوزه شده است. جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان مهمترین کشورهای قفقاز را تشکیل می دهند در آن مناطق گلیم به عنوان دستبافتی قدیمی در جهان شناخته شده است که از تار و پود تشکیل شده است. تحقیقات صورت گرفته در خصوص مار و اژدها، بر روی مفاهیم نمادین و داستان های اسطوره ای و مذهبی است، به نظر می رسد شکل مار عامل بسیار مهمی در خلق این موجود افسانه ای در نگاره های مختلف می باشد، در این مقاله مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته است. گرد آوری مطالب به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است. تحقیق هدف از بررسی تطبیقی نقش (مار - اژدها) در گلیم های منطقه قفقاز و آناتولی می باشد. در برخی از نمونه های گلیمی دو منطقه از نقش مار و اژدها استفاده می گردد که در این تحقیق نوع، و حالت و فرم آنها شناسایی و مورد تطبیق قرار گرفته است. همینطور جایگاه نقش مار در دستبافتهها نیز از لحاظ بکار گیری آن در حاشیه، ترنج، متن گلیم نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.