چکیده:
زمینلغزش یکی از انواع مخرب فرسایش در دامنهها است که موجب ایجاد خسارتهای مالی و جانی در جادهها میشود. شناسایی عوامل موثر در وقوع زمینلغزش و تهیه نقشه پهنهبندی خطر یکی از ابزارهای اساسی جهت مدیریت و کاهش خسارات احتمالی محسوب میگردد. در این تحقیق سعی شده است مخاطره زمین-لغزش در مسیر جاده پیشنهادی طرقبه- درود با استفاده از روش بیزین پهنهبندی گردد، تا بدین وسیله بتوان از بسیاری از مخاطرات جانی و مالی پیشگیری کرد. لذا با جمعآوری اطلاعات مورد نیاز از پراکندگی لغزشها در منطقه، ضمن تهیه نقشه پراکندگی زمینلغزشها، به تهیه 13 لایه اطلاعاتی شامل: درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، زمینشناسی، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، شاخص توان آبراهه، شاخص حمل رسوب، خاک و پهنههای بارش منطقه در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی اقدام گردید. با استفاده از تئوری احتمالاتی بیزین ارتباط هر یک از عوامل و نقاط لغزشی تعیین و وزن طبقههای هر عامل مشخص شد. نهایتا نقشههای پهنهبندی خطر زمینلغزش با 14 رویکرد استفاده از تمام عوامل موثر و حذف تک تک عوامل، با استفاده از تئوری بیزین برای منطقه مورد مطالعه تهیه شده است. در نهایت میزان دقت و صحت نقشهها با استفاده از منحنی ROC و 30% نقاط لغزشی صورت گرفت. در نهایت مشخص گردید که دقت مدل احتمالاتی تهیه شده با رویکرد یازدهم مدلسازی؛ (حذف عامل فاصله از گسل) ، در منطقه 5/ 86% (خیلی خوب) برآورد گردید. با استفاده از نقشه ارائه شده میتوان مناطق ناپایدار را شناسایی و در اجرای برنامههای عمرانی و بخصوص احداث راه به آن استناد نمود.
Landslide is one of the destructive erosion events in slopes that causes financial losses on the roads. Identification of factors affecting landslide occurrence and hazard zonation mapping is considered as one of the basic tools to manage and reduce possible damage. In this research, we tried to zonate the landslide hazard at proposed Torghabeh- Darrod road by using Bayesian method, so that we can prevent many human and financial risks. Therefore, by collecting the required information on the landslides distribution in the area, the maps of landslide distribution, along with13 data layers including: slope gradient, aspect, curvature, elevation, landuse, geology, distance from road, distance from drainage, distance from fault, soil and rainfall zones was produced in the GIS environment. By using Bayesian probability theory, the relationships between each factors and landslide points were determined and subsequently the classes weights of each factors were obtained. Finally, landslide hazard zonation maps was prepared by Bayesian theory for the study area, in such a way that all effective factors were used and each factor was deleted. Finally the accuracy and precision of the maps were calculated using the ROC carve and 30% of landslide points. Data show that the precision of prepared probabilistic model by the Eleventh approach modeling (the distance from the fault was removed) was determined about 86.5% (very good) in study area. Using the provided map, we can identify unstable areas, and rely on them in the implementation of development planning particularly road construction.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق عوامل درجه شیب ، جهت شیب ، شکل شیب ، ارتفاع ، کاربری اراضی، زمین شناسی، فاصله از جاده ، فاصله از آبراهه ، فاصله از گسل ، شاخص توان آبراهه ، شاخص حمل رسوب و پهنه های بارش منطقه به عنوان عوامل موثر در زمین لغزش مشخص گردید و نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش با ١٤ رویکرد (استفاده از تمام عوامل موثر و حذف تک تک عوامل ) تهیه گردید.
در این تحقیق از ١٣ عامل موثر برای پهنه بندی حساسیت زمین لغزش استفاده و نتایج ارزیابی نشان داد که مدل مذکور دقت بالایی در منطقه مورد مطالعه دارد.
با توجه به کارآیی این روش ، عوامل درجه شیب ، جهت شیب ، شکل شیب ، ارتفاع ، کاربری اراضی ، زمین شناسی، فاصله از جاده ، فاصله از آبراهه ، فاصله از گسل ، شاخص توان آبراهه ، شاخص حمل رسوب ، خاک و پهنه های بارش جهت تهیه نقشه خطر زمین لغزش در نظر گرفته شده است .
به منظور پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از تئوری بیزین پس از تهیه ی نقشه ی پراکنش زمین لغزش های منطقه مطالعاتی و ایجاد هر یک از عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش شامل : درجه شیب ، جهت شیب ، شکل شیب ، ارتفاع ، کاربری اراضی، زمین شناسی، خاک، فاصله از گسل ، فاصله از جاده ، فاصله از آبراهه ، شاخص توان آبراهه ، شاخص حمل رسوب و بارش ، هر یک از لایه ها کلاس بندی و با نقشه پراکنش زمین لغزش ها تلفیق گردید.