چکیده:
فهم درست روایات معصومان علیهم السلام هم بهعنوان مهمترین رسالت حدیثپژوهان, تنها بانگاه
همهجانبه به آنها و با درنظ رگرفتن اموری مانند تشکیل خانوادة حدیشی» عرضه بر قرآن»
درنظرداشتن سنن الهی, تجربیات بشری و... امکانپذیر است. بسیاری از خطاها و لغزشهای
معرفتی ناشی از نیبود نگاه جامع به مجموعه منابع دینی (کتاب» سنت و عقل) است. این
جستار با,روش توصیقی-تخلیلی وما تکیه بر متابع کتایخانهای و بسره گیری از تجربیات
بشری» بر آن است که فراز «اذا کذب الولاة حبس المطر» در یکی از روایات منسوب به
حضرت علیبن موسیالرضا علیه السلام را بررسی کند. این حدیث که از نظر سندی معتبر ارزیابی
میشود. دروغگویی حاکمان جامعه را یکی از عوامل نباریدن باران معرفی میکند. این نوشتار
در پی آن است به این سوال پاسخ دهد که چرا بهخاطر گناه گروهی اندک. انسانها و
موجودات بسیاری که هیچ نقشی در آن گناه نداشتهاند» باید مجازات شوند. آیا میتوان افراد
را بهخاطر گناه دیگران مواخذه کرد؟ تحلیل این فقره از روایت با تشکیل خانوادة حدینی و
عرضه بر قرآن» این نتیجه را بهدست میدهد که هر کس مسئول رفتار خویش است و
گناه کسی به پای کس دیگر نوشته نمیشود. بنابراین, اگر مردمی بهخاطر گناه حاکمان
دچار تنگنای معیشت میشونده از آن جهت است که به وظیفة خود در برابر حاکمان عمل
نکردهاند و با سکوت خود، در رفتار ناپسند آنان شریک هستند.
Understanding the Hadiths of the infallible Imams (as), as the most important
mission of the Hadith scholars, is only possible through a comprehensive look at
them and considering such matters as forming a Hadith family, comparing with the
Qur'an, considering divine traditions, human experiences, and so on. Many of the
epistemic errors and falls are due to the lack of a comprehensive look at the set of
religious sources (Qur'an, Hadith and reason). This research with descriptive-analytic
method, relying on library resources and human experiences, seeks to analyze the
sentence "when the rulers lie the rain stops" in one of the narrations attributed
to Imam Rida (as). This Hadith, which is considered valid from chain transmitters
aspect, identifies the lies of the rulers of the society as one of the causes of the
non-rain.
This article seeks to answer the question of why so many people and beings who
had no part in sin should be punished for the sin of a small group; can people be
punished for the sin of others? Analyzing this narration by forming a Hadith family
and comparing it to the Qur'an, gives the conclusion that everyone is only responsible
for his own behavior and that no one's guilt is written on anyone else's. Therefore,
if people suffer a hard livelihood due to the rulers' sin, it is because they did not
perform their duty to the rulers and share in their unpleasant behavior by their
approver silence.
خلاصه ماشینی:
» در حديث رضوي دريافت : ١٣٩٧/٩/١٦ پذيرش : ١٣٩٧/١١/١٥ محمد ابراهيم روشن ضمير١، علي اکبر حبيبي مهر٢ چکيده فهــم درســت روايــات معصومــان به عنــوان مهم تريــن رســالت حديث پژوهــان ، تنهــا بــا نــگاه همه جانبـه بـه آن هـا و بـا درنظرگرفتـن امـوري ماننـد تشـکيل خانـوادٔە حديثـي ، عرضـه بـر قـرآن ، درنظرداشـتن سـنن الهـي ، تجربيـات بشـري و...
آيـا مي تـوان افراد را به خاطـر گنـاه ديگـران مؤاخـذه کـرد؟ تحليـل ايـن فقـره از روايـت بـا تشـکيل خانـوادٔە حديثـي و عرضـه بـر قـرآن ، ايـن نتيجـه را به دسـت مي دهـد کـه هـر کـس مسـئول رفتـار خويـش اسـت و گنـاه کسـي بـه پـاي کـس ديگـر نوشـته نمي شـود.
اين جسـتار بـا بررسـي سـندي روايـت ، تشـکيل خانـوادٔە حديثـي ، عرضـه روايـت بـر قـرآن و اسـتفاده از تجربيـات بشـري ، درصـدد پاسـخ بـه ايـن پرسـش اسـت کـه چـرا بايـد به خاطـر دروغگويـي حاکمـان ، مردمـان و موجوداتـي مجـازات شـوند کـه به ظاهـر هيـچ نقشـي در آن نداشـته اند.
٣. بـا درنظرگرفتـن سـاير روايـات ، ايـن نتيجـه قابـل دسـتيابي اسـت کـه ملازمـه اي قطعـي و دايمــي بيــن پربارانــي و خوب بــودن انســان هايي کــه بــر آن هــا بــاران مي بــارد وجــود نــدارد، زيـرا ممکـن اسـت سـنت اسـتدراج (نهـج البلاغـه : حکمـت ٢٥) يا امـلاء (همـان : حکمـت ١١٦؛ مجلسـي ، ١٤٠٣ق ، ج ٦٤: ٢٣٤) يـا غيـرآن در کار باشـد؛ همچنـان کـه ملازمـه اي قطعـي بيـن کم بارانــي و بدکاربــودن انســان هايي کــه از بــاران محــروم شــده اند، وجــود نــدارد؛ زيــرا امــکان دارد بـراي امتحان باشـد (ر.