چکیده:
«قدرت نرم» کلی دواژهای اساسی در واژگان علوم سیاسی معاصر است که کاربست و مفهوم آن
سابقهای طولانی دارد و در سیره معصومان و بزرگان دین مبین اسلام به کرّات نمونههای توجه
و کاریست آن مشاهده میشود. در این میان» سیره فردی و حکومتی حضرت امام علی بن
موسیالرضا علیه السلام مشحون از مواردی است که عنایت ویره ایشان به این مفهوم سرنوشتساز را
چه در دوران پیش از ولایتعهدی و چه پس از آن نشان میدهد. مقاله حاضر تلاشی در راستای
تبیین اصول, ابزارها و نمونههای کاربست قدرت نرم در سیره امام رضا علیه السلام است که کوشیده
جامعیت این مفهوم در قول و فعل این امام همام علیه السلام را درخور استعداد خود به تصویر بکشد.
یافتههای پژوهش نشان میدهد که توحید. امامت در امتداد نبوت و عدالت. اصول بنیادین
قدرت نرم رضوی را شکل میدهد و تقیه مناظره و معجزه در زمره مهمترین ابزارهای مورد
استفاد حضرت در حوزه اعمال قدرت نرم است. همچنین, بر مبنای این اصول و ابزارها و
در چارچوب نقشه راه ارائهشده. میتوان کاربست قدرت نرم رضوی در قبال شیعیان امامیه.
علمای سار ادیان, غالیان و حکومت مامون عباسی بهعنوان نمونههایی گویا برای تشریح
منظومه قدرت نرم رضوی را تبیین کرد و از مجرای واکاوی آنها جایگاه والای بهرهگیری از
قدرت نرم از منظر امام رضا علیه السلام را بر مبنای شواهد تاریخضی ضمن استفاده از روش توصیفی
- تحلیلی نشان داد؛ کاربستی که خود از گستردگی مبارزه نرم حضرت رضا با دستگاه
خلافت حکایت دارد.
Soft power" is an essential keyword in contemporary political science vocabulary
and its meaning has a long history, and in the conduct of the infallible Imams, there
are often examples of attention and application. In the meantime, Imam al-Rida's (as)
individual and state conduct is full of cases that show his particular interest in this
fateful concept whether in the crown prince period or after. The present article is an
attempt to explain the principles, tools, and examples of the application of soft power in
Imam Rida's (as) conduct, which has tried to illustrate the comprehensiveness of this
concept in his words and action. The findings show that monotheism, imamate and
justice along the prophecy form the basic principles of Radavi's soft power, and taqiyya
(reservation), debate and miracle are among the most important tools used by the
Imam in the area of enforcing the soft power. Also, based on these principles and tools,
and within the framework of the roadmap, the application of the Radavi’s soft power to
the Imamiyyah Shiites, scholars of other religions, theologians, and the government of
Mamun ‘Abbasi can be illustrated as illustrative examples for describing the Radavi’s
soft power system, and by analyzing them, the supreme position of the use of soft
power from the point of view of Imam Rida (as) based on historical evidence while
using a descriptive-analytical method can be shown; an application that illustrates the
extent of Rida's (as) soft struggle with the caliphate.
خلاصه ماشینی:
همچنيـن ، بـر مبنـاي ايـن اصـول و ابزارهـا و در چارچـوب نقشـۀ راه ارائه شـده ، مي تـوان کاربسـت قـدرت نـرم رضـوي در قبـال شـيعيان اماميـه ، علمــاي ســاير اديــان ، غاليــان و حکومــت مأمــون عباســي به عنــوان نمونه هايــي گويــا بــراي تشــريح منظومــه قــدرت نــرم رضــوي را تبييــن کــرد و از مجــراي واکاوي آن هــا جايــگاه والاي بهره گيــري از قـدرت نـرم از منظـر امـام رضـا را بـر مبنـاي شـواهد تاريخـي ضمـن اسـتفاده از روش توصيفـي ـ تحليلـي نشـان داد؛ کاربسـتي کـه خـود از گسـتردگي مبـارزه نـرم حضـرت رضـا بـا دسـتگاه خلافـت حکايـت دارد.
در واقــع ، ســؤال اصلــي مقالــۀ حاضــر عبــارت اسـت از اينکـه مفهـوم قـدرت نـرم واجـد چـه اصـول ، ابزارهـا و کاربسـتي در سـيرٔە امـام رضـا اسـت ؟ در راسـتاي پاسـخ بـه ايـن پرسـش ، بـا بهره گيـري از منابـع کتابخانـه اي و بــا اتخــاذ روش توصيفــي ـ تحليلــي ، نخســت پيشــينه ، ادبيــات مفهومــي و چارچــوب مفهومـي حاکـم بـر ايـن نوشـتار (مفهـوم اسـلامي قـدرت نـرم ) تشـريح مي شـود و ضمـن ارائــۀ نقشــه راه پژوهــش ، اصــول (توحيــد، امامــت و عدالــت )، ابزارهــا (تقيــه ، مناظــره و معجــزه ) و کاربســت قــدرت نــرم در ســيره حضــرت در قبــال شــيعيان اماميــه ، غاليــان ، علمـاي سـاير اديـان و حکومـت مأمـون بررسـي و بـر اقدام هـاي قـدرت نـرم محـور امـام در قبـال حکومـت مأمـون تمرکـز مي شـود.
ايـن بازتعريـف شـريعتمدار در قالـب مفهـوم اسـلامي قـدرت نـرم و بـا روش توصيفــي ـ تحليلــي ارائــه مي شــود کــه هــم محدوديت هــاي نظريــۀ غربــي قــدرت نــرم را نــدارد و هــم بــا توجــه بــه اقتضائــات جامعــه اســلامي ، بومي ســازي شــده اســت و به ماننــد نظريـۀ غربـي قـدرت نـرم ، اصـول ، منابـع ، اهـداف و کاربسـت هاي مشـخصي را بـراي خـود تعريـف کـرده اسـت .