چکیده:
زبان می تواند زمینه ساز پیشرفت، انسجام آموختهها و مشارکت علمی و عملی در دانش آموزان باشد. این موضوع از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. با توجه به وجود زبان ها و گویش ها و لهجه های متفاوت در کشور ایران، برآن شدیم که به موضوع دو زبانگی در این مقاله بپردازیم. این پدیده ارتباط مستقیمی با قدرت خلاقیت، تبیین قیاسی، مقوله بندی تحلیل و پردازش و تفسیر کودکان دارد. حفظ زبان اصلی (مادری) نزد کودکان دوزبانه می تواند نقش مهمی در زندگی اجتماعی علمی و فردی آن ها داشته باشد. لذا ضروری است تا معلمانی که با کودکان دوزبانه کار می کنند درک بهتری نسبت به نقش اساسی و عملکرد زبان اصلی نزد شاگردان دوزبانه داشته باشند. شناخت پدیده دوزبانگی و اثرات مثبت و منفی آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و رفع تنگناهای احتمالی ناشی از این پدیده ، هدف مهم این مقاله است. در این مقاله به بررسی نقش دو زبانه بودن دانش آموزان دوره ابتدایی در فرآیند تحصیلی آن ها و بیان چالش ها و ویژگی های یادگیری این نوع دانش آموزان و سپس به نتیجه گیری و ارائه راهکار پرداخته شده است روش پژوهش در این مقاله شیوه کتابخانه ای است و از کتاب ها و مقاله ها و سایر وسایل ارتباطی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردیده است. به امید آن که مورد استفاده همکاران محترم قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
زیرا زبان، یعنی ابزار و شرط اصلی آموزش در این جا به سدی بدل شده است که خود به عنوان مانع آموزش و انتقال اطلاعات عمل می کند و گاها عامل مشکلات عاطفی و روانی تعداد زیادی از دانش آموزان غیر فارسی زبان می شود.
این تاثیر در دوران اولیه تحصیل بیشتر مورد توجه است چرا که اغلب دانش آموزان دوزبانه به دلیل تفاوت زبان دوم با زبان اصلی که بدان تکلم می کرده اند، دچار دوگانگی زبانی شده و ممکن است مطالب ارائه شده به زبان دوم را درک نکرده و دچار مشکلات تحصیلی شوند.
اما اگر شخصی زبانی غیر از زبان مادری خود را از طریق برنامه های آموزشی یاد بگیرد این حالت را دوزبانگی غیرطبیعی مینامیم این حالت برخلاف دوزبانگی طبیعی ارادی است چرا که یادگیری زبان آگاهانه انجام می گیرد.
بنابراین ضروری به نظر می رسد که چنین کودکانی قبل از شروع رسمی تحصیل در کلاس اول دبستان، برای جبران تفاوت های زبانی خود با سایر دانش آموزان، آموزش هایی را در ارتباط با زبان و ارتباط اجتماعی درمحیط مدرسه ببینند.
5- در برنامه های آموزشی می توان از کودکان دوزبانه خواست تا متنی را با استفاده از زبان مادری و زبان دوم تهیه و در کلاس ارائه دهند به این ترتیب خزانه لغات آنان افزایش یافته و فرایند یادگیری بهبود می یابد.