چکیده:
عوامل طبیعی نقش بسزایی در مکان گزینی و نحوه پراکنش استقرارگاههای انسانی دارند، بعضی از این عوامل میتوانند نقش موثرتری تسبت به سایر عوامل داشته باشند، که در این پژوهش به بررسی و ارزیابی استقرار سکونتگاههای شهری و روستایی بخش جویم در ارتباط با عوامل طبیعی پرداخته میشود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی میباشد که برای بررسی معیار عوامل جغرافیای طبیعی و تاثیر آن در ساخت و ساز سکونتگاهها در محدوده مورد مطالعه ابتدا ویژگیهای جغرافیای طبیعی منطقه از قبیل شیب، زمین شناسی، گسل، خاک، اقلیم و هیدرولوژی و ... مورد مطالعه قرار داده شد و عوامل مذکور با استفاده از نرمافزار ARC GIS بصورت رقومی تهیه گردید و سپس با استفاده از مدل AHP وزن هر شاخص به دست آمد. نتایج بدست آمده بر اساس معیار و زیر معیارها نقشه پهنه بندی بخش جویم در سه کلاس مناسب، متوسط و نامناسب بدست آمد که با توجه به نتایج تحقیق تعداد 59 (79/73) درصد سکونتگاهها که دارای مساحتی 108040 کیلومتر (56/47) درصد میباشند در پهنههای مناسبی استقرار یافتهاند و 65685 کیلومتر (9/20) درصد از مساحت بخش جویم که تعداد 11 (86/14) درصد سکونتگاهها میباشند در پهنههای متوسطی استقرار یافتهاند و تعداد 4 (41/5) درصد سکونتگاهها که دارای مساحتی حدود 17610 کیلومتر (20/9) درصد میباشند در پهنههای نامناسبی استقرار یافتهاند.
خلاصه ماشینی:
راهبردهاي علمي نقش عوامل طبيعي در استقرار سکونتگاه هاي شهري و روستايي با استفاده از GIS (مطالعه موردي : بخش جويم لارستان ) 1 محمد ابراهيم عفيفي استاديار ژئومورفولوژي ، دانشگاه آزاد اسلامي واحد لارستان ، لارستان ، ايران تاريخ دريافت مقاله : ١٣٩٦/١/٢٣ تاريخ پذيرش مقاله : ١٣٩٦/٥/٠٨ چکيده عوامل طبيعي نقش بسزايي در مکان گزيني و نحوه پراکنش استقرارگاه هاي انساني دارند، بعضي از اين عوامل مي توانند نقش موثرتري تسبت به ساير عوامل داشته باشند، که در اين پژوهش به بررسي و ارزيابي استقرار سـکونتگاه هـاي شـهري و روسـتايي بخش جويم در ارتباط با عوامل طبيعي پرداخته مي شود.
خديجـه حسن پور و همکاران به بررسي عوامل ژئومورفولوژيکي سکونتگاه هاي انساني شهرستان بستک با ملاحظات پدافنـد غير عامي در محيط GIS پرداختند، با توجه به هدفي که در اين تحقيق دنبال شده و شاخص هايي که براي رسـيدن بـه هدف مي بايست از آن تبعيت کرد، لايه هاي اطلاعاتي موجود که شامل عوامل طبيعي و انساني مي باشـد اسـتفاده شـده است و در نهايت تمامي اين نقشه ها پس از اعمال وزن دهي با هم تلفيق شده و نقشه واحدي را تشکيل مي دهند که در حقيقت نشان دهنده پهنه ها و نقاط بهينـه جهـت ايجـاد روسـتاي جديـد يـا اسـتقرار گـاه هـاي اسـکان موقـت اسـت (.
اين پژوهش که با هدف بررسي نقش عوامل طبيعـي در استقرار سکونتگاه هاي شهري و روستايي بخش جويم لارستان انجام شده اسـت از نظـر روش گـردآوري اطلاعـات بصورت کتابخانه اي ، ميداني و طرح پرسشنامه مي باشد، که در روش ميداني وضعيت فعلي بررسـي و اطلاعـات جمـع آوري شده در محيط بررسي و مورد انطباق قرار گرفته است .