چکیده:
در حقوق بین الملل اعمال و رفتار اشخاص خصوصی قابل انتساب به دولت نیست،چرا که این اشخاص علی الاصول دارای سمتی از طرف دولت نیستند،لذا دولت فقط در قبال اعمال و رفتار خلاف موازین حقوق بین الملل ماموران و نمایندگان خود مسئول واقع میشود.با این وجود،اگر اشخاص خصوصی به صورت رسمی و قانونی از طرف دولت و یا عملا به نمایندگی از او اقدام نمایند،اعمال آنها منتسب به دولت خواهد بود.
از طرف دیگر،اعمال و رفتار پرسنل دولت چنانچه مرتبط با وظایف دولتی آنها نبوده و مربوط به امور شخصی زندگی آنها باشد،قابل انتساب به دولت نخواهد بود.
اصل عدم مسئولیت دولت در قبال اعمال و رفتار اشخاص خصوصی در دکترین،عملکرد دولتها و رویهء قضایی بین المللی مورد تایی و تاکید قرار گرفته است.با این حال ممکن است این اعمال زمینهساز مسئولیت بین المللی دولت گردد و آن هنگامی است که مقامات دولتی در خصوص پیشبینی و پیشگیری از آن اعمال و یا مجازات مرتکبین آن اهمال و قصور نمایند.در این صورت اشخاص خصوصی مسئول اعمال و رفتار خلاف خود و ماموران دولت نیز صرفا مسئول کوتاهی و قصور در انجام وظایف خویش میباشند.
خلاصه ماشینی:
"در حقوق بین الملل اعمال و رفتار اشخاص خصوصی قابل انتساب به دولت نیست،چرا که
رفتار خلاف موازین حقوق بین الملل ماموران و نمایندگان خود مسئول واقع میشود.
اصل عدم مسئولیت دولت در قبال اعمال و رفتار اشخاص خصوصی در دکترین،عملکرد
اعمال زمینهساز مسئولیت بین المللی دولت گردد و آن هنگامی است که مقامات دولتی در
این صورت اشخاص خصوصی مسئول اعمال و رفتار خلاف خود و ماموران دولت نیز صرفا
بهطور کلی در حقوق بین الملل برای تحقق مسئولیت بین المللی دولت وجود
است اعمال اشخاص خصوصی موجبات مسئولیت بین المللی دولت را از باب اهمال
اصل کلی قابل اعمال در حقوق بین الملل این است که دولت مسئول اعمال
رسمی رکن دولت به آنان اعطا شده باشد یا افراد مذکور در شرایطی قرار گیرند که خود بعضی از اقتدارات حکومتی را اعمال نمایند،اعمال مزبور قابل انتساب به دولت
وارد نکنند؛در غیر این صورت موجبات مسئولیت بین المللی آنها فراهم میآید.
جملهء مصادیق عمل خلاف حقوق بین الملل در این مورد عبارتند از(فیوضی،1379:
بررسی اصل عدم مسئولیت دولت در قبال اعمال اشخاص خصوصی در عملکرد
(1)- Kirkemo رویهء قضایی بین المللی نیز مؤید آن است که در این قسمت به ذکر مصادیق و
خصوصی هرگز منتسب به دولت به عنوان منشأ و منبع مسئولیت بین المللی نیست.
دولت ایران هرچند که برطبق حقوق بین الملل مسئولیتی از این جهت
با اینکه مسئولیت اعمال اشخاص خصوصی متوجه خود آنهاست و این امر در
(1)-مسئولیت بین المللی دولت مصوب کمیسیون حقوق بین الملل در نوامبر 2001 است."