چکیده:
مودی برای عروسک و عروسک گردانی از دیرباز در مشرق زمین علاوه بر سرگرمی، ن بیان دردها و انتقادات عامه بوده است. بررسی و مقایسه ی شیوه های مختلف عروسک و عروسک گردانی می تواند راهکاری برای پی بردن به ریشه های مشترک فرهنگ ها و ملل باشد. عروسک مبارک و کاراگز از دو نمایش خیمه شب بازی و سایه بازی در دو کشور همسایه هستند، مدت هاست که در ترکیه از روش سایه بازی با محوریت شخصیت کاراگز (قره گوز)، در جهت تربیت نسل جدید، پویایی اقتصادی برای بیان فرهنگ، ارتباط و آموزش خصوصا خاستگاه عروسک و همچنین گسترش فرهنگ و تبلیغات بهره برده شده است و باعث شناخت بیشتر کاراگز در بین عموم و همین طور معرفی او به جهان گردیده است. نگارنده پس از شرکت در جشنواره های نمایشی کشور ترکیه متوجه محبوبیت و ارتباط عمیق مردم با عروسک مذکور گردید، اما مسئله ی قابل توجه این است که با توجه به محدودیت های مشترک هر دو نمایش و هر دو شخصیت عروسکی در برهه ای از زمان، کاراگز و نمایش سایه با حمایت همه جانبه دوباره احیا شده و حتی عروسک کاراگز در فضاهایی غیر از فضای نمایشی نیز حضور دارد. برهمین اساس فرضیه این تحقیق بر این مبنا استوار است که با مطالعه تطبیقی و مقایسه این دو شیوه نمایش عروسکی و تاکید بر اهمیت کاراگز و مبارک و همچنین با توجه به جایگاه مناسب این عروسک در ترکیه می توان به راه هایی برای رشد و شکوفایی بیشتر مبارک در ایران نیز دست یافت. از این رو این سوال پیش آمد که چگونه می توان از عروسک مبارک هم مانند همتای ترکیه ای اش با توجه به کارکرد فرهنگی و اقتصادی ست؟ باید گفت در راستای مطالعه ی انجام شده به روش میدانی و جمع آوری منابع، سود ج آرا و نظرات صاحب نظران، علاوه بر معرفی دو نوع عروسک و نمایش آن ها، سعی شده است با تحلیل راه کارهای مثبت در مورد عروسک کاراگز، دلایل مهجور ماندن عروسک مبارک را بررسی کند. نتیجه اینکه با توجه به قراردادن عروسک کاراگز در فضاهای مختلف فرهنگی و تاثیر مثبت آن بر شناخت، اجتماع، فرهنگ و اقتصاد کشور ترکیه می توان گفت با توجه به وجوه مشترک زیادی که بیشتر در جنبه ی شخصیت پردازی دو عروسک تبلور پیدا کرده است، با برنامه ریزی و آماده سازی بستر مناسب، عروسک مبارک نیز پتانسیل احیا را دارد و استفاده از این شیء ارزشی که باری از احساس و ادراک دارد جامعه را به سمت شناخت شاعرانه سوق می دهد، بنابراین عروسک مبارک می تواند در تعامل با تولیدات فرهنگی دیگر قرارگرفته و یک فضای کاربردی بینارسانه ای ایجاد کند. آیا الگوبرداری از روش منظم و حمایت مداوم کشور ترکیه از عروسک کاراگز، ما را به دستیابی برای ایجاد راهکارهایی که بتواند از ظرفیت های عروسک مبارک حداکثر استفاده را ببرد، رهنمون خواهد کرد؟
Puppet and puppetry for a long time in the East ,in addition to
entertainment ,has been a despair for expressing pain and public
criticism ,Studying and comparing different doll and puppetry
styles can be a way to understand the common roots of cultures and
nations .Mobarak and Karagoz are two of the puppet shows in the
neighboring countries ,for a long time in Turkey ,with the focus on
the Karagoz personality ,to express culture ,communication and
education ,especially to educate the new generation ,And also for the
economic dynamics of the puppet’s origins and the spread of culture
and propaganda .That has made karagoz more familiar to the public as
well as introducing him to the world .After attending Turkish theater
festivals ,the author realized the popularity and deep connection of
the people with the puppet ,But the important point is that due to the
common limitations of both the show and the two puppet characters at
some point in time ,Karagoz and Shadow theater have been resurrected
with full support ,and even the Karagoz is present in spaces other
than the show .Therefore ,the question arises how to benefit from
Mobarak like its Turkish counterpart due to its cultural and economic
function .It should be said that in line with the field study and the
gathering of resources ,opinions and opinions of experts ,in addition
to introducing and displaying two types of puppets ,we have attempted
to analyze positive strategies for Karagoz .Check the lack of presence
of Mobarak .Reasons The result is that with regard to Karagoz
placement in the various cultural spaces and its positive impact on
Turkey’s cognition ,society ,culture and economy ,it can be said that
there are many commonalities that have been further crystallized in
the characterization of the two puppets .With proper planning and
preparation ,the Mobarak has the potential to be revitalized ,and the
use of this valuable object of feeling and perception drives society
towards poetic recognition .So the Mobarak can interact with other
cultural products and create an interactive application space .Will
Turkey’s regular modeling and continuous support of the Karagoz
guide us to achieve solutions that can maximize the potential of the
Mobarak?