چکیده:
بعد از ارائه تحلیل و نتایج اقتصاد مبتنی بر دانش، در سالهای اخیر این نوع از اقتصاد در ایران نیز جایگاهی کسب کرد. بااینوجود یکی از نقاط ضعف در ایران روند مربوط به تجاریسازی کالاهای تولیدشده بهوسیلهی دانش و نوآوری است. در مطالعهی حاضر با در نظر گرفتن متغیر "حق اختراعات ثبتشده" بهعنوان نمایندهی میزان تحقق اقتصاد دانشبنیان، سعی بر آن است که متغیرهای موثر بر آن شناسایی و سیاستهای لازم برای تحقق اقتصاد دانشبنیان اولویتبندی گردد. برای برآورد الگو از روش دادههای تابلویی استفادهشده است که برای کشورهای منتخب درحالتوسعه در افق 2050 موردبررسی قرار میگیرد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که "شاخص رقابتپذیری جهانی، مخارج تحقیق و توسعه و شاخص پیچیدگیهای کسبوکار اثر معناداری بر تعداد حق اختراعات ثبتشده بهعنوان پراکسی اقتصاد دانش دارد. همچنین اثر متغیر توسعه منابع انسانی و آموزشی بر متغیر نوآوری نسبت به اثر متغیر زیرساختارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشتر است.
After realizing the analysis and the outcomes of the knowledge-based economy, Iran has had its own performances as well. One shortcoming in Iran in this issue is with respect to commercializing of the knowledge-based products. By considering the patent rights as a proxy of accomplishment of the knowledge-based economy, this work is specifying the influential variables and the policies for improving the knowledge-based economy in Iran and other developed economies at the 2050 horizon. The results indicate that the global competitiveness index, R&D expenditures and doing business complexities have had significant impacts on amounts of patents as a proxy of the knowledge-based economy. Also, the impact of human and educational capital on innovation variables has been more significant than that of informational and communicational infrastructure.
خلاصه ماشینی:
در مطالعـه ی حاضـر بـا در نظر گرفتن متغیر "حق اختراعات ثبت شده " بـه عنـوان نماینـده ی میـزان تحقـق اقتصـاد دانش بنیان ، سعی بر آن است که متغیرهای مؤثر بر آن شناسایی و سیاسـت هـای لازم بـرای تحقق اقتصاد دانش بنیان اولویت بندی گردد.
نتایج این تحقیق حاکی از آن است که "شاخص رقابـت پـذیری جهـانی، مخـارج تحقیق و توسعه و شاخص پیچیدگیهای کسب وکار اثر معناداری بر تعداد حق اختراعـات ثبت شده به عنوان پراکسی اقتصاد دانش دارد.
اقتصـاد دانـش بنیـان از زیـر شاخص های رژیم نهادی و انگیزشی اقتصادی، توسعه آمـوزش ، نـوآوری و زیرسـاختارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات تشکیل شـده اسـت .
روش شناسی پژوهش متغیرهای حکمرانی خوب ، تحقیق و توسـعه ، تولیـد ناخـالص داخلـی بـه عنـوان متغیرهـای تأثیرگذار بر تعداد حق اختراعات ثبت شده با توجه به مطالعه دادگر و نظری و ارکان اقتصـاد دانش بنیان (زیرساختارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات ، رژیم نهادی و انگیزشـی اقتصـادی و آموزش و منابع انسانی) بـه عنـوان عناصـر اصـلی تحقـق اقتصـاد دانـش بنیـان در بـرآورد الگوهای موردبررسی استفاده میگردند.
بـا توجـه بـه اینکـه مقادیر گذشته مـوارد زیربنـایی اقتصـاد دانـش بنیـان (زیرسـاختارهای فنـاوری اطلاعـات و ارتباطات و یا سرمایه گذاری مستقیم خارجی) بر تعداد حق اختراعات ثبت شده مؤثر خواهـد بود و برای در نظر گرفتن پویـایی در اقتصـاد، همـان طـور کـه در توضـیحات جـدول زیـر مشاهده میشود، در برآورد نهایی و یا رابطه آخر بـه جـای مقـادیر سـطحی، از وقفـه ی اول متغیرهای FDI،RLR ،CCR ،GCI و HDI استفاده شده است .