چکیده:
صنعت بانکداری، بخش مهمی از اقتصاد هر کشور است. سلامت نظام بانکی کشور بهعنوان اصلیترین کانال سیاستگذاری و سنگ بنای نظام اقتصادی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله، به بررسی تأثیر فساد اداری بر عملکرد نظام بانکداری بدون ربا در ایران پرداخته است. نمونه آماری مورد استفاده در این پژوهش، 21 بانک فعال در بورس اوراق بهادار در بازه 1395-1386 است. بهمنظور مدلسازی پژوهش، از مدل پانل دیتای نامتوازن و روش حل GMM استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که برخلاف نگرش «گریس چرخها» که فساد اداری را بهعنوان مشوقی برای کارمندان دولت برای انجام وظایفشان قلمداد مینماید، فساد اداری نهتنها، منجر به افزایش درآمد خالص به ازای هر واحد سرمایه بانکی نمیشود، بلکه کاهش سودآوری بانکی (نسبت سود خالص بهکل دارایی) را نیز به دنبال دارد؛ بنابراین، فساد اداری در نظام بانکی، نقش «شن و ماسه در چرخها» را ایفا میکند. مهمترین راهکار عملیاتی برای مقابله با فساد اداری در نظام بانکی، افزایش کیفیت و مراحل نظارت بانک مرکزی بر اجرای درست قوانین، در کنار افزایش جریمهها و اطلاعرسانی عمومی در خصوص بانکهای خاطی است.
The banking industry is an important part of the economies. The health of the banking system as main policy-making channel and the foundation of the economic system is of great importance. This paper examines the impact of administrative corruption on the performance of interest-free Banking in Iran. The statistical sample consists of 21 banks listed in the Iranian stock exchange over the period 2007-2017. In this research, the unbalanced data panel model and the GMM method have been used. The results show that, contrary to the “Greasing the Wheels” view, which considers corruption as an incentive for government employees to perform their duties, administrative corruption does not lead to an increase in net income per unit of bank capital, but it reduces bank profitability (ratio of net profit to total assets). Therefore, corruption in the banking system plays the role of "sand of the wheels". The most important operational solution to combat with administrative corruption in the banking system is to increase the quality and supervision phases of the central bank on the correct implementation of the law, along with increasing fines and public disclosure about offender banks.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه پژوهشهاي اقتصادي (رشد و توسعه پايدار) ـ سال بيستم ـ شماره دوم ـ تابستان ١٣٩٩ ـ صفحات ٢١٢-١٧٧ بررسي تأثير فساد اداري بر سلامت مالي در نظام بانکي ايران 1 2 مهدي قائمي اصل 3 فيروز ولائي تاريخ دريافت : ١٣٩٨/٤/٩ تاريخ پذيرش : ١٣٩٨/٦/٦ چکيده صنعت بانکداري، بخش مهمي از اقتصاد هر کشور است .
در اين پژوهش ، متناسب با مباني نظري عوامل تعيين کننده سودآوري به عنوان عامل سلامت مالي بانک و با توجه به ادبيات پژوهش ازجمله مطالعات ابريوم (٢٠١٠ ,Aburime)، آرشاد و ريزوي (٢٠١٣ ,Rizvi &Arshad )، و مونگير و طاهر (٢٠١١ ,Mongir and Tahir)، همچنين متداول ترين روش ارزيابي سلامت مالي بانک ها بر مبناي شاخص هاي کملز و با توجه به ماهيت متغير تحت بررسي (وجود اختلاف بين حق الوکاله دريافتي و حق الوکاله قانوني به عنوان شاخص بروز فساد اداري) و نقش آن در رقابت پذيري بانک در جذب منابع بانکي (بدري، ١٣٩٤) و با توجه به اصول حسابداري و رابطه موجود بين ROA و ROE و عامل مجزا کننده آن تعهدات مالي ١(صحت و همکاران ، ١٣٩٠)، اين مطالعه از دو مدل بهره جسته تا تأثير فساد ناشي عدم اجراي صحيح قوانين و تعهدات از سوي بانک را بر روي سلامت مالي بانک بررسي کند.