چکیده:
خشونت طرفداران و هواداران فوتبال که هولیگانیسم (اوباشیگری) نام دارد، بهاندازهای جدی و رایج است که برای جامعه نیز معضلاتی حاد به دنبال دارد. بر این اساس سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که: چه عواملی بر هولیگانیسم در بین تماشاگران فوتبال مؤثر است و به چه میزان؟ و از چه مسیری؟ رویکرد پژوهش حاضر اثباتگرایی و روش تحقیق از نوع توصیفی – تبیینی است که در آذر ماه سال 97 پس از بررسی اعتبار و قابلیت اطمینان جمعآوری دادهها از طریق پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری تماشاگران فوتبال شهر تهران میباشند که درنهایت با استفاده از فرمول کوکران تعداد 422 نفر با تلفیق نمونهگیری طبقهبندی نامتناسب و تصادفی ساده بررسی شدهاند. طبق یافتههای پژوهش حاضر محیط پیرامون، هیجانات کاذب، امکانات رفاهی و شخصیت برونگرا بر هولیگانیسم مؤثر میباشند. دو متغیر محیط پیرامون و هیجانات کاذب تماشاگران فوتبال بهطور مستقیم بر هولیگانیسم مؤثر است که این تأثیر مثبت و مستقیم است و متغیرهای امکانات رفاهی و شخصیت برونگرا به شکل غیرمستقیم بر متغیر وابسته اثر میگذارند. متغیر هیجانات کاذب علاوه بر تأثیر مستقیم به شکل غیرمستقیم، از طریق تأثیرگذاری بر محیط پیرامون نیز بر هولیگانیسم تأثیر میگذارد.
Hooliganism, which can be construed as the violence of soccer fans, is a much serious and current phenomenon that brings about adverse effects in society. Therefore, the main questions of the present research are as follows: what factors affect hooliganism among soccer spectators and how? to what extent? The study employs a positivist approach, and the applied method is based on explanatory research, which is based on the data of a questionnaire handed out in September 2018, after making sure of the validity and reliability of the questionnaire. The statistic population consisted of soccer fans in Tehran who were collected randomly based on Cochrane’s formula, the final number of the population being 442. The results are as follows: The environment, false emotions, facilities, and extrovert personalities are factors that affect and cause hooliganism. The environmental factor and the false emotional factor affect hooliganism directly and positively. The factors of' facilities and extrovert personalities affect the dependent variable indirectly. The factor of false emotions not only affect hooliganism directly, but they also affect it by affecting the environment.
خلاصه ماشینی:
دو متغير محيط پيرامون و هيجانات کاذب تماشاگران فوتبال به طور مستقيم بر هوليگانيسم مؤثر است که اين تأثير مثبت و مستقيم است و متغيرهاي امکانات رفاهي و شخصيت برون گرا به شکل غيرمستقيم بر متغير وابسته اثر مي گذارند.
رويدادهاي خشونت آميز بين طرفداران تيم هاي فوتبال که توجه زياد رسانه هاي جمعي را به خود جلب کرده است ، به شعارها و آداب حاکم بر رقابت فوتبال ، وفاداري و هويت هاي اجتماعي بازيکنان و تماشاگران و نيز فرهنگ گسترده جوامع ارتباط دارد (٢٠٠٩:٨ ,Rahmati).
بر طبق نظريه پالايش رواني، تخليه انرژي پرخاشگرانه و خشونت آميز در فعاليت هاي ورزشي به عنوان يکي از مهم ترين شيوه هاي پالايش نيروي پرخاشگرانه ، اهميت و ارزش ورزش فوتبال را در کاهش تمايلات ستيزه گري و جنگجويي نوجوانان و جوانان به وضوح نشان ميدهد (٦٧-٢٠٠٩:٦٤ ,Rahmati)؛ و بدين صورت ميتوان نتيجه گرفت که چگونه هيجانات کاذب در محيط هاي خاص موجب بروز رفتارهاي هوليگانيستي ميشوند.
در نهايت گستردگي و پيچيدگي موضوع هوليگانسيم در فوتبال و بخصوص در ايران موجب ميشود که مکانيسم تأثير بر هوليگانسم تک خطي نباشد بلکه ، متغيرهاي مختلف از مسيرهاي مختلف بر هوليگانيسم مؤثر باشد که در اين مقاله با استفاده از نظريه هاي پارادايم زيست شناختي و روان شناختي درصدد چگونگي تأثير متغير هيجانات کاذب و با الهام ازپاراديم جامعه شناختي متغيرهاي امکانات رفاهي و محيط پيرامون و شخصيت برون گرا در شکل گيري رفتارهاي هوليگانيستي استفاده شده است که در نهايت مدل تحقيق به شکل زير در ارائه شده است .
Man Like Us, Boys Like Them: Violence, Masculinity, and Collective Identity in Football Hooliganism, Journal of Sport and Social Issues, 32, 4:369-392.