چکیده:
هدف پژوهش اثربخشی آموزش کاهش وزن مبتنی بر خانواده بر داغ ننگ چاقی و سلامت عمومی زنان دارای اضافه بود. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیشآزمون و پسآزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان دارای اضافهوزن و چاق با 25<BMI<35 و فاصله سنی بین 25 تا 45 سال مراجعهکننده به خانههای سلامت شهرداری منطقه 18 شهر تهران در سال 1397 بود که تحت هیچ مداخله کاهش وزنی قرار نداشتهاند و از بین آنها با استفاده از نمونهگیری در دسترس 30 نفر انتخاب شدند و بهتصادف در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه شامل 15 نفر) جایگزین شدند. سپس پرسشنامههای حرمت بدنی مندلسون و وایت (2001) و سلامت عمومی گلدبرگ (1972) توسط هر دو گروه تکمیل شد. پسازآن برنامه آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده بر روی گروه آزمایش اجرا شد. سپس پسآزمون اجرا شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافتههای پژوهش نشان داد آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده محور موجب افزایش حرمت بدنی و سلامت عمومی و زیرمقیاسهای آنها میشود (001/ 0 =P ). بنابراین با توجه به نتایج میتوان گفت آموزش روشهای کاهش وزن اگر با مشارکت و درگیر کردن خانواده همراه باشد میتواند هم در کاهش وزن و سلامت تاثیر بهتری داشته باشد و هم موجب افزایش احساس رضایت نسبت به خود شود.
خلاصه ماشینی:
شواهد نشان میدهند الگوی خانواده محور باعث بهبود سـطح کیفیـت زنـدگی و مؤلفه های مرتبط با آن همچون سلامت روانی، شادکامی و برقراری تعاملات مناسـب اجتمـاعی در افراد چاق میشود )وس ، هویسمن ، هودیک ، پیجل و ویت ٣، ٢٠١٢( و همچنین ایـن درمـان سـبب بهبود وضعیت رژیم غذایی و کاهش شکایات جسمانی در افراد مبتلابه اضافه وزن و چاقی میشود.
نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در جدول )٣( نشان داد که آموزش کاهش وزن مبتنی بر خانواده موجب بهبود نمرات حرمت بدنی در آزمودنیهای گروه آزمایش شده است .
همچنین نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در جدول )٣( نشان داد که آموزش کاهش وزن مبتنی بر خانواده موجب بهبود نمرات سلامت روانی- اجتماعی در آزمودنیهای گروه آزمایش شده است .
در تبیین این نتایج میتوان عنوان کرد یکی از مهمترین مشکلات در دنیای امروزی سلامت اجتماعی - روانی است که تغییرات شیوه زندگی و عادات غذایی مردم در جهت مصرف زیاد غذاهای پرچرب و انرژی زا و کاهش فعالیت فیزیکی موجب رشد روزافزون چاقی و اضافه وزن در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه شده است .
به نظر میرسد که میتوان با رویکردهای جامعه شناختی - روانشناختی ازجمله آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده میتوان در جهت ارتقا سلامت اجتماعی- روانی این افراد گام برداشت .