چکیده:
هدف این تحقیق بررسی نقش واسطهای رابطهی مادر- دختر در رابطهی بین خانواده گرایی با خودکمبینی، انگیزش تحصیلی، عزتنفس دانشآموزان متوسطه اول و دوم شهرستان مسجدسلیمان بود. جامعه آماری این پژوهش دانشآموزان دختر متوسطه اول و دوم شهرستان مسجدسلیمان بودند که از بین آنها، 250 نفر به شیوهی نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس خانوادهگرایی نگرشی، مقیاس انگیزش تحصیلی، مقیاس عزتنفس روزنبرگ و مقیاس رابطه والد-فرزند بودند. برای تحلیل دادهها از معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین خانواده گرایی با انگیزش تحصیلی، عزتنفس و رابطهی مادر- دختر رابطهی مثبت و معنادار و بین خانواده گرایی با خودکمبینی رابطهی منفی و معنادار وجود دارد. پس از حذف دو مسیر غیرمعنادار، مدل نهایی برازندگی مناسبی را نشان داد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد که خانواده گرایی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم و از طریق رابطه مادر-دختر بر انگیزش تحصیلی اثر مثبت و معنادار داشت. همچنین خانواده گرایی از طریق رابطه مادر-دختر ارتباط اثرغیرمستقیمی بر عزتنفس و خودکمبینی داشت. زندگی با ارزشهای خانوادگی و ارجح قرار دادن خانواده بر خود فرد میتواند باعث ایجاد احساس تعلق شود. ارزشهای خانوادگی شامل روابط نزدیک با اعضای خانواده گسترده، ابراز عشق و علاقه، نصیحت شنوی از اعضای خانواده در موقعیتهای دشوار، مسئولیت پذیری و مشارکت فکری در زمان تصمیمگیریها میتواند کیفیت تعاملات خانوادگی به خصوص رابطه مادر را تسهیل کند. این روند میتواند مبنای سلامت روان و سایر موفقیتهای دانش آموزان باشد.
Abstract: The purpose of this study was to examine the mediating role of mother-daughter relationship in relation between familism and self-derogation, educational motivation, and self-esteem among first and second high school students in Masjed-Soleiman. The statistical population of this study was first and second high school students in Masjed Soleiman, 250 of them were selected by multi-stage sampling technique. Measures used in this study were Attitudinal Familism Scale, Academic Motivation Scale, Rosenberg Self-Esteem Questionnaire and Parent-Child Relationship Survey. Structural Equation Modeling was used to analyze the data. The results of Pearson correlation coefficient showed that there was a positive significant correlation between familism and educational motivation, self-esteem, and mother-daughter relationship and negative significant correlation between familism and self-assimilation. After eliminating two irrelevant paths, the final model showed good fitness. The results of path analysis showed that familism through mother-daughter relationship had direct and indirect effect on academic motivation. In addition, the results showed that familism through mother-daughter relationship had indirect effect on self-derogation and self-esteem. Living with familism values and putting the family before the individual may develops a sense of belonging. Familism values include building close relationships with extended family members, showing love and affection, seeking advice from family members in times of distress, having the responsibility, and thinking about the family when making important decisions can facilitate quality of family interactions, specially relationship between mother and girl. This process may be the basis of mental health and other successes in students.
خلاصه ماشینی:
اثر خانواده گرايي بر خودکم بيني ، انگيزش تحصيلي و عزت نفس با ميانجي گري رابطۀ مادر ـ دختر 1 ذبيح اله عباس پور 2 سامره کريمي 3 عباس امان الهي چکيده هدف اين تحقيق بررسي نقش واسطه اي رابطۀ مادر - دختـر در رابطـۀ بـين خـانواده گرايـي بـا خودکم بينـي ، انگيـزش تحصـيلي ، عـزت نفـس دانـش آمـوزان متوسـطۀ اول و دوم شهرسـتان مسجدسليمان بود.
نتايج ضريب هم بستگي پيرسون نشان داد بين خانواده گرايي با انگيزش تحصيلي ، عزت نفس و رابطۀ مادر - دختر رابطۀ مثبت و معنادار و بين خـانواده گرايـي با خودکم بيني رابطۀ منفي و معنادار وجـود دارد.
الگوهاي جديـد تأکيد دارند همچنان که نوجوانان دنياي بزرگ تر و پيچيده تر اجتماعي را کشف مـي کننـد، والدين نيز هم زمان ، با بزرگ تر شـدن آن هـا سيسـتم هـاي حمايـت از فرزنـدان را بـر عهـده مي گيرند (عزيزي مهر، ١٣٩٢)؛ بنابراين مي توان انتظار داشت اگر روابط والدين و فرزنـدان و در اينجا رابطۀ مادر - دختر، رابطه اي حمايتي و رضايت بخش باشد مي تواند در رابطۀ بـين خانواده گرايي با عزت نفس ، انگيزش تحصيلي و خودکم بيني نقش ميانجي گـر را ايفـا کنـد (قذاريان و همکاران ، ٢٠٠٨).
لذا پرسش اصلي پژوهش حاضـر ايـن اسـت کـه آيـا بـين خـانواده گرايـي بـا خودکم بيني ، انگيزش تحصيلي و عزت نفـس دانـش آمـوزان متوسـطۀ اول و دوم شهرسـتان مسجدسليمان از طريق رابطۀ مادر - دختر رابطۀ معناداري وجود دارد؟ روش اين پژوهش به روش هم بستگي از نوع معادلات ساختاري است .