چکیده:
در قرون هشتم و نهم هجری تساهل و تسامح مذهبی حکمرانان ایلخانی و تیموری، موجی از آثار هنری ارزشمند را پدید آورد که این موفقیت صنعتی در سایۀ حمایت حکمرانان این دوره محقق شد. در این دوران گونههای مختلف هنر مورد اقبال قرار گرفتند اما هنرهای صناعی به دلیل اهمیت والایی که در آراستن و تزئین وسایل زندگی و همچنین برای به نمایش گذاشتن شکوه و جلال دربارهای ایلخانی و تیموری ایفا میکردند؛ درصدر توجه قرار گرفتند. برخی از این هنرها هرچند در دورههای گذشته نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند اما در دو قرن یاد شده، به اوج خود رسیدند و جایگاهی بسیار والا پیدا کردند. لذا پژوهش حاضر در صدد پاسخگویی به این پرسش است که مهمترین هنرهای صناعی کاربردی طی قرون هشتم و نهم هجری کدام هنرها بودهاند؟ یافتههای پژوهش بر این نکته دلالت دارند که در دو قرن یاد شده هنرهایی مانند: فلزکاری، گچبری، منبتکاری، خوشنویسی، کاشیکاری، نگارگری و... کاردکردهای ویژهای در تزئینات هنری این دوره داشتهاند. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع هنری صورت پذیرفته است.
In the eighth and ninth centuries of the heyday, the tolerance and
religious tolerance of the Ilkhani and Timurid rulers created a wave of
valuable artwork that was realized in the shadow of the support of the
rulers of this period. At that time, various types of art were enjoyed,
but the artistic works were given high attention due to the high
importance of decorating and decorating living things, as well as to
showcase the splendor of the palaces and temporal palaces. Some of
these arts, although used in past periods, have peaked in the two
centuries and found a very high place. Therefore, the present research
seeks to answer the question of which of the most important applied
arts in the 8th and 9th centuries of the Ages were arts? Research
findings suggest that in the two centuries, arts such as metalworking,
plastering, woodcarving, calligraphy, tiling, painting and ... have
special features in the artistic decoration of this period. The present
study is descriptive-analytic and using artistic sources.
خلاصه ماشینی:
در این دوران گونههای مختلف هنر مورد اقبال قرار گرفتند اما هنرهای صناعی به دلیل اهمیت والایی که در آراستن و تزئین وسایل زندگی و همچنین برای به نمایش گذاشتن شکوه و جلال دربارهای ایلخانی و تیموری ایفا میکردند؛ درصدر توجه قرار گرفتند.
لذا پژوهش حاضر در صدد پاسخگویی به این پرسش است که مهمترین هنرهای صناعی کاربردی طی قرون هشتم و نهم هجری کدام هنرها بودهاند؟ یافتههای پژوهش بر این نکته دلالت دارند که در دو قرن یاد شده هنرهایی مانند: فلزکاری، گچبری، منبتکاری، خوشنویسی، کاشیکاری، نگارگری و...
لذا پژوهش حاضر در صدد پاسخگویی به این پرسش است که مهم ترین هنرهای صناعی کاربردی طی قرون هشتم و نهم هجری کدام هنرها بودهاند؟ یافتههای پژوهش بر این نکته دلالت دارند که در دو قرن یاد شده هنرهایی مانند فلزکاری، گچبری، منبت کاری، خوشنویسی، کاشی کاری، نگارگری و...
اشیاء مسی، مفرغی و برنجی مانند: پایههای چراغ، مشعل، هاون و مشربه و سایر آثار هنری از فلزکاران این قرن به جای مانده است(حیدرآبادیان؛ عباسیفرد، 111:1388) و هنرمندان دورۀ ایلخانی، مهارت خویش را با ساخت و تزئین سایر اشیاء که امروزه در بیشتر موزهها بخصوص موزۀ آرمیتاژ نگهداری میشود؛ به جهانیان شناساندند.
هنر گچبری نیز که در سراسر دوران اسلامی مورد توجه بوده است؛ در دورۀ ایلخانی به منظور تزئینات ظریف محرابهای این دوره بسیار مورد استفاده قرار گرفت.