چکیده:
حقوق بینالملل دارای اجزای متشکلهای از سیستمها، رژیمها و مجموعه قواعد حقوقی است که با یکدیگر پیوند دارند. چگونگی تشکیل نظام در مناسبات این اجزای متشکله، از مسایل مهم حقوق بینالملل است. چگونگی تشکیل نظام را باید در عوامل نظامساز دنبال نمود. عامل نظامساز مجموعه حقوق بینالملل را به وحدت میرساند؛ به این ترتیب این وحدت در بیشتر موارد در پرتو ایجاد سلسله مراتب هنجاری فیمابین اجزای متشکله حقوق بینالملل ایجاد میشود که در نتیجه آن حقوق بینالملل به یک نظام حقوقی که متضمن سلسله مراتب هنجاری است، تبدیل میشود.
در این مقاله تلاش بر این است که یکی از موضوعاتی که به عنوان عامل وحدتساز محتوایی در حقوق بینالملل شناخته میشود؛ یعنی «هنجار برتر» که با اصطلاح قاعده آمره نامگذاری شده است را از منظر مبانی نظری آن، به شیوه مطالعه تطبیقی مکاتب مختلف ارزیابی نماییم. از اینرو قاعده آمره به عنوان عامل وحدتآفرین و نظامساز حقوق بینالملل در اکثر قریب به اتفاق سنتهای فکری حقوق بینالملل مفهومی مهم و ویژه قلمداد میشود. البته هر یک از سنتهای فکری حقوق بینالملل در این زمینه دیدگاه مختص به خود و متمایز از دیگری دارند که به اجمال مورد مطالعه قرارگرفته اند.
International Law has it's Constituent elements (legal systems, regimes and collections of rules); Those have interrelations from which legal networks are created. Having this in mind, the question is whether these Constituent elements only have horizental nexus or are ordered by means of factors which unified them in a vertical manner and because of that International Law is named legal order.
So if such a factor(s) does exist, hierarchy of norms in International law will come to in exist and so on normative hierarchy of International Law could be deemed. Among different modes of hierarchies (structural, substantial, logical and axiological ), this article is focused on substantial factor of Hierarchy of norms in International law which is best crystallized in International law in concept of Jus cogens.
Among many questions of jus cogens, (Source of Jus Cogens Obligations, The Role of Consent in the Creation and Modification of Jus Cogens Norms, Scope of Concept of Jus Cogens, Function and Effects of the Jus Cogens), in this study Concentration will be on the theoretical foundations of jus cogens which shed light on all disscusions of the conceptual and practical aspects' of jus cogens to contribute to formulate a map of the doctorine of jus cogens.
خلاصه ماشینی:
٢. در زمينه ابعاد مختلف قاعده آمره اثار متعددي قابل ملاحظه است ؛ ازجمله بنگريد به : فلسفي، هدايت الله ، حقوق بين الملل معاهدات ، فرهنگ نشر نو، تهران ، ١٣٧٩، صص ٢٨٣-٢٨٩؛ موسي زاده ، رضا، حقوق معاهدات بين المللي، نشر ميزان ، چاپ دوم ، زمستان ١٣٨٣، ص ١٩٤؛ زماني، سيد قاسم ،جايگاه قاعده آمـره در ميـان منـابع حقـوق بـين الملـل ، مجله حقوقي بين المللي، مقاله ٧، دوره ١٦،شماره ٢٢، بهار و تابستان ١٣٧٧؛ شريف ، محمد، ميراث مشترک بشريت و وصف آن بـه عنوان قاعده آمره ، پژوهش حقوق و سياست پاييز و زمستان ١٣٧٨ شماره ١؛ پوچي قاعده آمره در حقوق بين الملل ، مايکـل گلنـون ؛ مترجم :نياوراني، صابر؛ بهار و تابستان ١٣٨٨، شماره ٤٩؛ فلسفي، هدايت اله ، صلح جاويدان و حکومت قانون ، ديالکتيک هماننـدي و تفاوت ، فرهنگ نشر نو، چاپ دوم ، ١٣٩٤، ص ٥٥٠.
براي مطالعه بيشتر در اين خصوص بنگريد به : Koskenniemi, Martti, Hierarchy in International Law: A Sketch, The European Journal of قلمرو قواعد آمره ، کماکان محل مناقشه و قابل تأمل است : اول ، مباني نظري قاعده آمره ؛ دوم ، مفهوم قاعده آمره ؛ سوم ، شناخت مصاديق قاعده آمره و چهارم ، شناخت آثار قاعده آمره (٩٦٣ :٢٠٠٨ ,Orakhelashvili).