چکیده:
هدف اصلی این مقاله تبیین مبانی و اصول مدیریت دانش از منظر اسلام با بهرهگیری از تفسیر تسنیم و کتاب روایی میزانالحکمه است. روش پژوهش در این تحقیق روش تحقیق نظریۀ مبنایی است. در این پژوهش ابتدا متون تحقیق با هدف کشف مضمون محوری یعنی دانش و موضوعهای مرتبط با آن بررسی و کدگذاری اولیه شد. پس از استخراج مفاهیم با بررسی دقیق آنها، مقولهها تدوین و ارتباط آنها با هم بررسی شد. طبقههای مختلف حاصل از مفاهیم و مقولهها، مضامین کلی را شکل دادند و در مرحلۀ آخر مضامین از حیث ماهیت و نسبتشان با یکدیگر تحلیل شدند. به کمک پرسشهای اصلی ارکان نظریهساز یعنی معرفتشناسی، هستیشناسی، انسانشناسی و روششناسی دانش و ماهیت آن، ویژگیهای دانش، مراتب آن و ارزشمندی آن مشخص شد. در بررسی فرایندهای مرتبط با مدیریت دانش در دادههای تحقیق مشخص شد مقدماتِ کسب دانش، کسب دانش، تحلیل و ارزیابی دانش، بهکارگیری و ذخیرهسازی دانش از مهمترین ارکان مدیریت دانش بهحساب میآیند. مشخصشدن عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت دانش، همچون درنظرگرفتن بستر حاکم بر تولید و بهکارگیری دانش و نیز هدف از علمآموزی و وظایف فراگیران دانش و دانشوران از دیگر دستاوردهای این تحقیق است. نتایج حاصل از بررسی متون تحقیق بیانگر آن است که هدف اصلی خلقت بشر ارتقای دانش و معرفت اوست. انسان برای دستیابی به هدف خلقت به کسب و بهکارگیری دانش نیازمند است و برای تأمین زندگی دنیا و آخرت خود به دانش توصیۀ اکید شده است. همچنین، دانش در اسلام از سطح پایین آن، که مربوط به عالم دنیاست و نیازمند ابزار مادی است و از آن به دانش تجربی یاد میشود، آغاز و به سطوح بالاتری میرسد که ابزارها و روشهای دیگری بهجز روشها و ابزار مادی دارد و ماندگاری و ارزشمندی بیشتری دارد. دانش پایانناپذیر بوده و برای کسب آن از عوامل معنوی نیز میتوان کمک گرفت. در بخش نهایی تحقیق بین اصول و مبانی منتج از این تحقیق با اصول و مبانی مدیریت دانش رایج مقایسهای صورت گرفت.
خلاصه ماشینی:
روششناسی مدیریت دانش از منظر قرآن کریم، روایات و احادیث سؤالهای روششناسی پاسخ اجمالی تأثیر در مدیریت دانش دانش چگونه بهدست میآید؟ با حصول مقدمات مرحلۀ آمادهسازی مقدمات پیش از مرحلۀ کسب دانش تأثیر عوامل معنوی در کسب دانش درنظرگرفتن معنویات در مراحل مدیریت دانش بهویژه مرحلۀ تولید دانش ازطریق عمل به دانش راههای تولید دانش و نیز درنظرگرفتن مرحلۀ کاربست دانش در مدیریت دانش روشهای متنوع و متعدد توجه به انواع و مراتب دانش و استراتژیهای متناسب با آنان در کسب دانش تلاس و تحمل دشواریها درنظرگرفتن انگیزهسازی در بخشی از فرایندهای مدیریت دانش، انگیزهسازی و پاداشدهی حرص در کسب دانش بهرهگیری از علوم دیگران کسب دانش ازطریق آموزش مستقیم و غیرمستقیم زمان و شرایط مناسب امکانسنجی پیش از انجام مراحل مختلف مدیریت دانش استمرار در کسب دانش برنامهریزی برای استقرار و انجام مدیریت دانش دانش چگونه حفظ میشود و گسترش مییابد؟ حفظ دانش با عمل به آن بخش کاربست دانش در مدیریت دانش توسعۀ دانش با عمل به آن تکمیل دانش با عمل به آن مخفینکردن از اهل دانش پیشبینی بخش تکلیفی و وظیفهای در مدیریت دانش برای دانشوران پرهیز از در اختیار قراردادن دانش به نااهلان سنجش ظرفیت و اهلیت مخاطبان در اعطای دانش در مراحل بهاشتراکگذاری دانش پرسش و مذاکرۀ علمی با دانشوران شیوههای تولید دانش و تبدیل دانش ضمنی به صریح یافتههای تحقیق دربارۀ روششناسی و ارتباط آن با مدیریت دانش به این پرسشهای اصلی اینگونه پاسخ میدهد که دانش در ابتدا با فراهمکردن مقدمات، انگیزه و ابزار مادی و معنوی حاصل میشود.