چکیده:
پاییز 1356 کانون نویسندگان ایران با همکاری انستیتو «گوته» در ایران ده شبشعر و سخنرانی در باغ سفارت آلمان برگزار کرد که به شبهای شعر گوته معروف شد. در آن زمان مسئلۀ «سانسور»، اهلقلم را فلج نموده بود؛ بنابراین فرصتی فراهم شد که بر اساس آن کانون میتوانست بهخوبی از آن استفاده نماید. بیش از شصت نویسنده و شاعر در این شبها علیه فضای «اختناق» و «سانسور» حاکم شعر خواندند و سخنرانی کردند. جمعیت عظیمی از سراسر ایران در این جلسات شرکت کردند. نتیجۀ حضور مردم و روشنفکرانی از طیفهای مختلف، یکی از مهمترین و بزرگترین رویدادهای فرهنگی پیش از انقلاب ایران را شکل داد که بر صحنۀ سیاسی ایران نیز تأثیرگذار بود. بهگونهای که برخی از تحلیل گران شبهای شعر را بهمنزلۀ آغاز سقوط رژیم پهلوی میدانند. با در نظر گرفتن این موضوع، سؤال اصلی ما در این پژوهش این است که: برگزاری شبهای شعر گوته از سوی کانون نویسندگان، چه تأثیری بر شکلگیری فضای انقلابی در سالهای منتهی به انقلاب اسلامی داشته است؟ یافتههای پژوهش حاکی از این است که شبهای شعر گوته در کنار سایر حرکتهای اعتراضی که در آن دوره شکل گرفت، با در هم شکستن فضای ارعاب و خودسانسوری حاکم بر مطبوعات، روحیۀ انقلابی را بهخصوص میان روشنفکران، دانشجویان و هنرمندان تقویت و به شکلگیری یک حس عصیانی که مقدمۀ یک جنبش انقلابی است، کمک نموده است. روش انجام پژوهش حاضر با توجه به ماهیت نظری آن کیفی و از نوع تحلیلی –توصیفی است. محقق میکوشد با استفاده از این روش به تأثیر شبهای شعر گوته بر شکلگیری جرقههای انقلابی در سال پایانی حکومت پهلوی بپردازد.
In the fall of 1977, the Writers' Association of Iran, in collaboration with the Goethe Institute in Iran, held ten nights of poetry and lectures in the garden of the German embassy, which became known as the Goethe Poetry Nights. At that time, the issue of "censorship" had crippled the writers. Therefore, an opportunity was provided according to which the center could use it well. More than sixty writers and poets recited poems and lectured against the prevailing atmosphere of "oppression" and "censorship" on these nights. Huge crowds from all over Iran attended the meetings. The result of the presence of people and intellectuals from different walks of life, formed one of the most important and largest cultural events before the Iranian revolution, which also affected the Iranian political scene. In a way, some analysts consider poetry nights as the beginning of the fall of the Pahlavi regime. With this in mind, our main question in this study is: What effect has the holding of Goethe Poetry Nights by the Writers' Association had on the formation of a revolutionary atmosphere in the years leading up to the Islamic Revolution? The research findings indicate that Goethe Poetry Nights, along with other protest movements that took place during that period, by breaking the atmosphere of intimidation and self-censorship in the press, strengthened the revolutionary spirit, especially among intellectuals, students and artists. It has helped to create a sense of rebellion that is the prelude to a revolutionary movement. The method of the present study is qualitative and analytical-descriptive due to its theoretical nature. Using this method, the researcher tries to investigate the effect of Goethe Poetry Nights on the formation of revolutionary sparks in the last year of the Pahlavi regime.
خلاصه ماشینی:
با در نظر گرفتن اين موضوع ، سؤال اصلي ما در اين پژوهش اين است که : برگزاري شب هاي شعر گوته از سوي کانون نويسندگان ، چه تأثيري بر شکل گيري فضاي انقلابي در سال هاي منتهي به انقلاب اسلامي داشته است ؟ يافته هاي پژوهش حاکي از اين است که شب هاي شعر گوته در کنار ساير حرکت هاي اعتراضي که در آن دوره شکل گرفت ، با در هم شکستن فضاي ارعاب و خودسانسوري حاکم بر مطبوعات ، روحيۀ انقلابي را به خصوص ميان روشنفکران ، دانشجويان و هنرمندان تقويت و به شکل گيري يک حس عصياني که مقدمۀ يک جنبش انقلابي است ، کمک نموده است .
اين کانون علي رغم فراز و نشيب هايي که از زمان تأسيس تا زمان پيروزي انقلاب داشت ، با ازسرگيري فعاليت هاي خود از سال ١٣٥٦، با برگزاري ده شب شعر گوته توانست نقش تاريخي خود در مبارزه با استبداد و خفقان و بي عدالتي رژيم حاکم بر ايران را به بهترين شکل ممکن ايفاء نمايد.
شب هاي شعر گوته (١٨-٢٧ مهر ١٣٥٦) پاييز سال ١٣٥٦، پيشنهاد برگزاري برنامه اي با حضور شصت شاعر و نويسنده ، از سوي کانون نويسندگان ايران به دکتر هاينس بکر، مدير انستيتو گوته در ايران به شکل گيري ده شب سخنراني در باغ سفارت آلمان در تهران انجاميد.
آقاي مراغه اي در بخشي از سخنان خود ميگويد: در گفتارها، غرض بيش از همه آن خواهد بود که کانون نويسندگان ايران بيشتر و بهتر شناسانده شود و خواست اساسي آن ، يعني آزادي انديشه و قلم و راستاي کوشش هاي آن به منظور اين که آزادي در عمل بنشيند و به صورت يکي از داده هاي عادي و اجتماعي ما درآيد و به اطلاع همگان برسد (مقدم مراغه اي، ١٣٨٨: کتابخانه گويا).