چکیده:
دبیرکل سازمان بهداشت جهانی در 11 مارچ 2020 بحران ناشی از ویروس کرونا را یک وضعیت همه گیر جهانی (پاندمی) معرفی کرد که مطابق با مقررات بین المللی سلامت مصوب 2005 سازمان بهداشت جهانی، یک وضعیت اضطراری و غیر عادی محسوب میشود. بسیاری از دولتها نیز از این بحران به عنوان وضعیتی غیر معمول، جدی و غیر منتظره یاد میکنند و اقداماتی فوری در خصوص کاهش شیوع ویروس و مقابله با آن انجام دادهاند. این اقدامات و تبعات انسانی و اقتصادی بحران کرونا منجر به عدم امکان اجرای برخی از تعهدات معاهداتی از سوی دولتها شده است. نقض این تعهدات بیتردید مسئولیت بین المللی دولت را به همراه خواهد داشت، مگر اینکه بتوان برای آن مبنای توجیهی در چارچوب حقوق معاهدات و حقوق مسئولیت بین المللی پیدا کرد. در این رابطه مواد 61 و 62 کنوانسیون حقوق معاهدات مصوب 1969، در خصوص عـدم امکـان اجـرای معاهـده و تغییـر بنیادین اوضاع و احوال میتواند تحت شرایط خاص مندرج در این مواد، دولت را از مسئولیت عدم ایفای تعهد معاف کرده و به عنوان مبنایی برای خاتمه، کنارهگیری و یا تعلیق معاهده مورد استناد قرار گیرد. قابلیت استناد به فورس ماژور در پرتو ماده 23 طرح مسئولیت بین المللی دولتها مصوب 2001 نیز برای معافیت از تعهد ثانویه جبران خسارات ناشی از نقض تعهدات معاهداتی قابل بررسی میباشد. بر این اساس نوشتار حاضر در صدد ارزیابی ارتباط میان حقوق معاهدات و حقوق مسئولیت بین المللی دولت در خصوص عدم ایفای تعهد ناشی از بحران کروناست.
On January 30, 2020, the Secretary-General of the World Health Organization called the Coronavirus crisis as a situation of Public Health Emergency, which has caused the international concern. On March 11, 2020, the Secretary-General described the crisis as a pandemic, which is extraordinary event under international health regulations adopted by the World Health Organization in 2005. In the positions of the states, this crisis is always considered as an unusual, serious and unexpected situation that requires immediate action by the international community. In this regard, many states have declared the emergency situation in accordance with their domestic law, and have taken steps to reduce, prevent and counter the spread of the virus, these actions have led to the violation of their treaty obligations. In accordance with the articles 61 and 62 of the 1969 Convention on the Law of Treaties, the impossibility of performance, fundamentally changing the circumstances, under the specific conditions set forth in these articles, can be cited as a basis for terminating, withdrawing or suspending the treaty and can be the cause of the exemption of the state responsibility. In this regard, it is possible to cite the rules related to the amendment of treaties. It should be noted that even if the specific situation caused by the coronavirus does not lead to the termination or suspension of the treaty, it can exempt the state from the secondary responsibility for the damages resulting from the breach of their obligations, according to Force Major.
خلاصه ماشینی:
١ با توجه به عدم امکان اجراي برخي از تعهدات معاهداتي دولت ها، خصوصا معاهـدات حقـوق بشـري ، سـرمايه گـذاري ، حمـل و نقـل بين المللي و گردشگري به دليل بحران کرونا، پرسشي که در اينجا مطرح مي شود، اين است کـه آيا در چارچوب حقوق حاکم بر معاهدات بين المللي (کنوانسيون ١٩٦٩ وين )، بحران کرونا مي تواند به عنوان مبنايي براي عدم امکان اجراي معاهدات بين المللي از سوي دولت ها مورد اسـتناد قـرار گيرد؟ در صورتي که پاسخ به اين پرسش مثبت است ، عدم امکان اجراي معاهدات به دلايل ناشي از بحران کرونا مبنايي براي خاتمة معاهده است يا تعليق اجراي آن ؟ در اين رابطه آيا مي تـوان از قواعد مرتبط با اصلاح معاهدات نيز بهره گرفت ؟ در صورتي کـه عـدم امکـان اجـراي معاهـده از سوي دولت منجر به خاتمه يا تعليق معاهده نشود، آيا مي توان به استناد فورس ماژور، دولت را از تعهد ثانويه جبران خسارت ناشي از نقض تعهدات معاهـداتي معـاف دانسـت ؟ در پاسـخ بـه ايـن پرسش ها، قابليت خاتمه ، تعليق يا اصلاح معاهدات به دلايل ناشي از عدم امکان اجراي معاهدات و تغيير بنيادين اوضاع و احوال و امکان معافيـت از مسـئوليت بـين المللـي ، در چـارچوب حقـوق معاهدات و حقوق مسئوليت بين المللي ، مورد بررسي قرار خواهد گرفت .
Draft articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, 2001, vol.
Draft articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, with commentaries, Yearbook of the International Law Commission, 2001, vol.