چکیده:
آشنایی مردم دنیا با فِرقهها و مذاهب مختلف، بهویژه مسلمانان با آیین و اعتقادات درست و صحیح دینی که از متن قرآن و سنّت نبوی ص از سوی علمای پرهیزکار تبیین و تشریح میشود، از واجبات اوّلیه میباشد. در این بین، فرقههای ضاله برای مقابله با مسلمانان و مکتب اسلام به وجود آمدهاند؛ یکی از آنها، فرقه ضاله و گمراه وهابیت میباشد که به دروغ، مدعی بازگشت به سیره و سلف صالح میباشند. بنابراین، لازم است مسلمانان جهان آنها را خوب بشناسند تا دچار انحراف نشوند. سالهاست که مسلمانان مظلوم در حجاز، پاکستان، کشمیر، افغانستان، عراق، لبنان و یا سوریه به این بلا گرفتارند و طرفداران گروههای سلفی و تکفیری، جنایتهایی را مرتکب شدهاند که زبان قلم یارای نوشتن ندارد. اکنون نیز دنیا شاهد ریخته شدن خون مردم سوریه و عراق به دست عوامل گروههای سلفی و وهابیان تکفیری میباشند. جنایات گروههای تکفیری با حمایت آشکار مالی، سیاسی و نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی و حکّام فاسد کشورهای بهظاهر اسلامی، بهویژه عربستان سعودی، صورت میگیرد.در این نوشتار، به بررسی عقاید سلفیگری و وهابیت و بیان عقاید، ویژگیها و انواع آن میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
تفاوتی که میان سلفیان در این بخش و دیگر اهلسنّت وجود دارد، در آن است که اهلسنّت کلیات و اصول را هنگام نبود نص، از صحابه میگیرند؛ اما هرگز به مواقف و عملکردهای موردی آنان در زندگی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، به دیده تشریعی نمینگرند و آن را منبع تشریع نمیدانند؛ درحالیکه نگاه سلفیگری، نگاهی تشریعآمیز است؛ یعنی کارکرد صحابه را به عنوان تشریع مینگرد؛ حتی عملکردهای موردی و انفرادی را منبع تشریع میداند.
تنوع در سلفیگری معاصر چنان است که حتی در یک جریان سلفیگری خاص، ریزجریانهایی دیده میشود که اختلافهایی بنیادین با یکدیگر دارند؛ بهگونهایکه سلفیگری دوره کنونی به لحاظ عقیدتی از دورههای گذشته متنوعتر شده است؛ برای نمونه، شاخه اهل حدیث، از مکتب سلفیگری «شاه ولیالله دهلوی» منشعب شد و سپس، خود نیز پس از فعالیتهای برخی شخصیتهای وابسته به آن، موجب انشعاب داخلی گردید.
حال آیا سلفیگری، پیروی از سه نسل اوّلیه اسلام طبق روایت پیامبر( (خیریه) است؟ یا پیروی از کتاب و سنّت پیامبر( و روح حاکم بر آن؟ چنین ابهامی در مفهوم، سلفیگری معاصر را با چالشهای جدی روبهرو کرده است؛ تا آنجا که خود سلفیان نیز در تبیین مفهوم سلفیگری به عنوان یک مکتب، درماندهاند و پس از سالها که از ظهور این گرایش میگذرد، جلسهها و همایشهای فراوانی برای بازتعریف و تعیین حد و مرز آن برگزار میکنند؛ برای نمونه، همایشی با عنوان «السلفیة: المفهوم، المراحل، التحولات» در ریاض عربستان با حضور اندیشمندان مختلف برگزار شد که بسیاری از آنها درباره ازهمپاشیدگی مفهوم سنّتی سلفیگری و مبهم بودن آن اخوانیهای عربستان، غیر از «اخوان المسلمین» مصر است.