چکیده:
تحقیقات گسترده بیانگر نقش بسزای «مطالعه» بر موفقیت شخص در حوزۀ مسائل فردی، خانوادگی و اجتماعی است. عادت به مطالعه، امری اکتسابی است که از بدو کودکی، قابلیت «درونیشدن» دارد. اهمیت کودکی به عنوان مهمترین دوران شکلگیری شخصیت تا آنجاست که شعار جهانی روز کتاب کودک در سال 2017 «بیایید با کتاب بزرگ شویم» انتخاب شد. والدین در جایگاه اولین آموزگارانِ کودک در ایجاد علاقۀ او به مطالعه نقش زیادی دارند؛ البته مدرسه و نظام آموزشی باید در این امر کوشا باشند. با وجود اهمیت مطالعه در کودکی، بازیهای متنوع رایانهای، عروسکها و وسایل بازی پیشرفته، تربیت کودک و نوجوان اهل مطالعه کار چندان سادهای نیست. در این نوشتار ضمن تبیین اهمیت و فواید تشویق کودکان و نوجوانان به مطالعه، راهکارهای علمی و عملی تشویق کودکان و نوجوانان به مطالعه در سطح خُرد بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
والدین در جایگاه اولین آموزگارانِ کودک در ایجاد علاقۀ او به مطالعه نقش زیادی دارند؛ البته مدرسه و نظام آموزشی باید در این امر کوشا باشند.
در ایران اسلامی که مدعی اهمیتدادن به جایگاه تعلیم و مطالعه بر اساس آموزههای اسلام است، باید توجه به مطالعه بهسرعت و با برنامهریزی مدوّن جبران شود؛ زیرا اگر علاقه به مطالعه از کودکی در انسان پدید نیاید و مطالعه به نیازی معنوی در زندگی او تبدیل نشود، ذهنش در جوانی تهی از معیارها خواهد بود و سادگی و بیتجربگی جوانی، راه را برای نفوذ ناهنجاریها باز میکند.
* کتاب همراه همیشگی: والدین در مطب یا خودرو میتوانند کودک را در این سن با کتابهای با متن کم و تصویر بزرگ و زیاد سرگرم کنند.
شش تا دوازدهسالگی در این سن کودک با کمی اشتباه کتابهایش را میخواند؛ امّا با رسیدن به کلمات تازه مکث میکند و اغلب با توجه به معنای کلی متن آنها را حدس میزند؛ همچنین از تصاویر برای حدسزدن داستان و تشخیص معنای واژهها کمک میگیرد؛ به سؤالهای تازه دربارۀ داستان پاسخ میدهد؛ از خواندن کتابهای تازه و کشف جملات جدید لذت میبرد؛ حتی گاهی رفتارهای یکی از شخصیتهای قصه را انجام میدهد و خودش را جای او میگذارد که این نشان از تخیل قوی و تصویرپردازی کودک دارد.
* انتخاب مناسب کتاب در جریان خواندن کتاب، دایرۀ لغات فرزند گستردهتر میشود و مفاهیم تازه را یاد میگیرد؛ اما نباید در انتقال این دانشها به فرزند زیادهروی کرد.