خلاصه ماشینی:
"پس از شروع جنگ جهانی دوم و حمله متفقین به ایران و به وجود آمدن حزب دمکرات به پشتیبانی روسها در آذربایجان قرار بود در روز 25 آذر سال 1324 از طرف دمکراتها عید خون به پا شود و تمام علما و سردمداران مرند را در آن روز تیر باران کنند،از جمله ایشان که چند روز پیش از این موضوع، شخصی به نام اسماعیل برهانی که پیشتر طلبه و در ذی روحانیت بود و در دستگاه حزب دمکراتها دارای مقام و منزلتی شده بود از موضوه باخبر شده و وسیلهء خروج آنها را(یعنی آقایان میرزا علی اکبر مرندی و حجت الاسلام سید خلیل حسینی و حجت الاسلام محمد رضوی و آقای سید جلال حسینی که یکی از اتقیا و صالحان زمان بود)فراهم میکند که نام بردگان به تهران رفته و به مدت نزدیک به چهار ماه در منزل ما مهمان بودند و در مدت اقامت در تهران اغلب به ملاقات حضرت آیتالله محمد تقی آملی میرفتند و ایشان هم یک بار برای دیدن آقایان به منزل ما آمدند.
-دربارهء اسامی اوزان و زحافات- که یکی از دشواریهای فراگیری علم عروض است و نویسنده نیز با این نظر موافق است-در پاورقی صفحهء 48 چرا ایان اسامی مغلق بحور را نام برده و زحافات آن را نیز ذکر کردهاند اما اشارهای به چگونگی آن تغییرات نکردهاند،مثلا«مفتعلن فاعلات مفتعلن فع»چرا منسرح است و مجتث نیست؟یا در«مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن«فاعلن چرا مطوی مکشوف است و محذوف نیست؟و صدها چرای دیگر همه پرسشهایی هستند که در ذهن یک دانش اموز به وجود میآیند و متأسفانه بیشتر آنها بیجواب میمانند،آیا بهتر نیست که دست کم در پاورقی و فقط برای مطالعهء این تغییرات و اسامی توضیح داده شوند و یا اگر این کار میسر نیست،از ذکر این اسامی خودداری شود؟ مشکل دیگری که از لحاظ تحقیقی و علمی گریبانگیر کتاب است،این است که از ذکر بعضی منابع خودداری شده."