چکیده:
اگر ثبت و ضبط لغات را دارای پیشینهای طولانی در تاریخ دانش مکتوب اسلام و ایران بدانیم، گردآوری و تالیف کتاب اصطلاحات علوم و فنون دارای تاریخی کهن به خصوص در زبان فارسی نبوده و این موضوع بر اصطلاحات علم حقوق نیز صادق است. گردآوری و ضبط و ثبت و تعریف اصطلاحات به عنوان یک دانش که نیاز به اطلاعات و مهارتهای گسترده دارد، بدون روش و تلاش فراوان امکانپذیر نبوده است و داشتن روش صحیح در کنار تتبع فراوان، استقرا و اجتهاد و شهامت علمی میتواند ثمر بخش باشد و نتیجة لازم را به دست دهد. در این مقاله ضمن مطالعة فشرده لغت و اصطلاح و کتابشناسی در این خصوص، روش ترمینولوژینویسی استاد جعفری لنگرودی و خصوصیات و عوامل موثر آن را، به عنوان اولین کسی که به این کار دست زده و بنا بر روش برگزیدة خود در پیشرفت و اعتلای این دانش مجاهدت کرده بررسی و به تشریح عملی روش ایشان پرداخته شده است.
Although there is a long history behind the words and terms collecting in the written background of Islam and Iran, there is not a considerable background of collecting and writing the book of academic and technical terms in the Persian language. Such a gap also exists in the case of terms related to law science. As knowledge, extensive skills, and information are required to collect, record, and define words and terms. Hence, it is not possible to have an encyclopedia without using skilled methods. However, the best results can be obtained if correct methods are used besides inductive reasoning, Ijtihad (religious jurisprudence), and academic courage. This study not only examines terms, words, and bibliography in this field but also describes terminology method and its features and effective factors used by Professor Jafari Langarudi who was the first researcher that made an effort to promote this knowledge. Hence, this paper addressed his scientific approach.
خلاصه ماشینی:
جهادگر ترمینولوژینگاری تقدیم به جهادگر دانش حقوق، بنیانگذار ترمینولوژی نگاری حقوق در سپهر حقوقی اسلام و ایران استاد جعفری لنگرودی (دامت توفیقاته) سید احمد حبیبنژاد علی امینی چکیده اگر ثبت و ضبط لغات را دارای پیشینهای طولانی در تاریخ دانش مکتوب اسلام و ایران بدانیم، گردآوری و تألیف کتاب اصطلاحات علوم و فنون دارای تاریخی کهن به خصوص در زبان فارسی نبوده و این موضوع بر اصطلاحات علم حقوق نیز صادق است.
در این مقاله که به مناسبت بزرگداشت و پاسداشت مقام علمی استاد محمدجعفر جعفری لنگرودی تهیه شده است، ابتدا برای ورود به موضوع و روشن شدن مبادی آن به بررسی فرهنگ و فرهنگ نگاری و توضیحی مجمل از کتابشناسی زبان فارسی در این خصوص بیان داشته و سپس به بخش اصلی آن یعنی آشنائی با روش استاد جعفری لنگرودی بهعنوان کسی که افتخار گردآوری و تدوین اولین «فرهنگ حقوقی» را به خود اختصاص داده و متعاقب آن رنج و تلاشی وصف ناشدنی را بر خویش هموار کرده است تا بتواند آغازِ کارِ خود را به انجامی برساند پرداخته ایم.
استاد جعفری لنگرودی با «فرهنگ حقوقی» در عرصة دانش اصطلاحنویسی حقوقی کشور آغاز و عرصة علم حقوق ایران را به داشتن «ترمینولوژی حقوق» آشنا ساخت تا از این رهگذر «دانشنامه» داشته باشد و فرهنگ حقوقیاش با «مبسوط در ترمینولوژی حقوق» بسط یابد و در این میان خود را با «وسیط» بیازماید تا آن گونه که آرزو کرده است به «اندیشه و ارتقا» برسد.