چکیده:
هدف این تحقیق بررسی اثربخشی ترویج و آموزش فنون زراعی با استفاده از الگوی ارزشیابی آزمایش اجتماعی در تعاونی تولید روستایی پیوند شهرستان آققلا در استان گلستان بود. جامعة آماری را 345 کشاورز عضو تعاونی و 1104 کشاورز غیرعضو تعاونی تشکیل دادند. شیوة نمونهگیری به صورت تصادفی چندمرحلهای بود که با انجام آن، 220 کشاورز عضو و 200 کشاورز غیرعضو به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبة ضریب آلفای کرونباخ برای بعد نگرشی و مهارتی (به ترتیب برابر 92/0 و 84/0 درصد) تأیید شد. نتایج نشان داد ترویج فنون زراعی نگرش کشاورزان عضو را در زمینة آمادهسازی زمین و کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی اصلاح کرده و باعث افزایش دانش و مهارت آنان در این زمینه شده است. نتایج مقایسة میانگینها نشان داد تفاوت معنیداری بین دو گروه کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی از نظر دانش، نگرش و مهارت در مورد آمادهسازی زمین و کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی وجود دارد و ترویج فنون زراعی توانسته است علاوه بر اصلاح نگرش کشاورزان در مورد عملیات آمادهسازی زمین و کاشت، داشت و برداشت، دانش و مهارت آنان را نیز افزایش دهد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد ترویج فنون زراعی بیشترین تأثیر را در بعد دانشی و کمترین تأثیر را در بعد نگرشی در زمینة عملیات آمادهسازی زمین و کاشت، داشت و برداشت بر کشاورزان عضو تعاونی داشته است
The purpose of this study was to investigate the effectiveness of extension agronomic techniques using the societal experimentation evaluation model in the Peyvand rural production cooperative in the Aqqala Township in the Golestan province. The population included N=345 of farmers who were members in the cooperative as well as N=1104 of farmers who were not members. The sampling method was multi-stage random sampling, in which n=220 of farmers’ member in cooperative and n=200 of farmers’ non-member in cooperative were selected as the sample of the study. The data gathering tool was a questionnaire whose face validity was confirmed by experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha for attitude and skill dimensions 0.92 and 0.84, respectively. The results showed that extension agronomic techniques improved the attitude of farmers’ member in land preparation and planting, growing and crop harvest and increased their knowledge and skills in this field. The results of the mean comparison showed that there was a significant difference between the two groups of farmers’ member and farmers’ non-member in cooperative in terms of knowledge, attitude and skill in land preparation and planting, growing and harvesting of agricultural products and in addition, extension agronomic techniques could improve farmers’ attitudes about land preparation and planting operations, and also could improve their knowledge and skills. The results of Friedman test showed that extension agronomic techniques had the most effect on knowledge and had the least impact on the field of land preparation and planting, growing and harvesting operations, on farmers’ member in cooperative.
خلاصه ماشینی:
نتايج نشان داد ترويج فنون زراعي نگرش کشاورزان عضو را در زمينة آمادهسازي زمين و کاشت ، داشت و برداشت محصولات کشاورزي اصلاح کرده و باعث افزايش دانش و مهارت آنان در اين زمينه شده است .
نتايج مقايسة ميانگين ها نشان داد تفاوت معني داري بين دو گروه کشاورزان عضو و غيرعضو تعاوني از نظر دانش ، نگرش و مهارت در مورد آمادهسازي زمين و کاشت ، داشت و برداشت محصولات کشاورزي وجود دارد و ترويج فنون زراعي توانسته است علاوه بر اصلاح نگرش کشاورزان در مورد عمليات آمادهسازي زمين و کاشت ، داشت و برداشت ، دانش و مهارت آنان را نيز افزايش دهد.
از سال ١٣٨٧، طرح استقرار سيستم مديريت مشارکتي آب با همکاري آژانس همکاري هاي بين المللي ژاپن در سطح تعاوني اجرا شده است (عبدالله زاده و همکاران، ١٣٩٧) که يکي از اهداف مهم آن ترويج فنون زراعي آمادهسازي زمين و کاشت ، داشت و برداشت محصولات مورد کشت در اراضي تعاوني (گندم و جو)، با هدف افزايش عملکرد از طريق افزايش دانش ، مهارت و تغيير نگرش کشاورزان عضو بوده است .
نتايج مربوط به شاخصه هاي توصيفي گويه هاي اثربخشي ترويج فنون زراعي در بعد دانشي در جدول ٢ نشان مي دهد بيشترين ميزان دانش هر دو گروه کشاورزان عضو و غيرعضو در زمينه آمادهسازي زمين و کاشت ، در مورد ادوات مناسب کشت براي اراضي آبي و ديم و کمترين ميزان دانش اين دو گروه در مورد فوايد استفاده از کود سبز است .