چکیده:
تحقیق حاضر با هدف بررسی کیفی نقش تجارب خانوادگی در سازگاری سالمندان انجام شد. یکی از عواملی که در عصر کنونی نقش مهمی در کاهش آسیبپذیری سالمندان ایفا میکند، نهاد خانواده است. به همان اندازه که وجود خانواده برای فرد سالمند اهمیت دارد، بودن فرد سالمند نیز برای خانواده ارزشمند و مفید است. این مطالعۀ کیفی به روش نظریۀ مبنایی در سال 1396 انجام شد. با مراجعه به مراکز خصوصی سالمندان، جهاد کشاورزی، و پارکهای شهر تهران با 18 سالمند در دامنة سنی 65 تا 82 سال مصاحبههای نیمهساختاریافته انجام شد تا دادهها به مرحلۀ اشباع برسند. یافتههای پژوهش 8 مقولۀ اصلی را نشان داد که شامل تجارب مثبت و خوشایند، شناخت و رفتار مثبت والدین، تعامل سازنده و عاطفی با همسر، انسجام رضایتبخش عاطفی و درونی خانواده، ازدواج موفق و متعالی، شرایط مطلوب اقتصادی، سلامت جسمی، و رضایت از زندگی است. نتایج این پژوهش نشان داد عواملی نظیر عاملهای یادشده از مؤلفههای اثرگذار تجارب خانوادگی بر سازگاری سالمندان هستند.
The aim of this study was to qualitatively investigate the role of family experiences in the adjustment of the elderly. One of the factors that plays an important role in reducing the vulnerability of the elderly in the current era is the institution of family. Just as having a family is important to the elderly, the presence of an elderly person is also valuable and rewarding to the family. This qualitative study was conducted in 2017 using the Basic Theory Method. The researchers conducted semi-structured interviews with 18 elderly people in the age range of 65-82 years; referred to nongovernment funded residential aged care facilities, Organization of Agriculture Jahad, and municipal parks in Tehran, so that the data reached the saturation stage. Findings showed 8 main categories including positive and pleasant experiences; recognizing and positive behaviors of parents; constructive and emotional interaction with spouse; satisfactory emotional and internal cohesion of family; successful and transcendent marriage; favorable economic conditions; physical health; and satisfaction with life. The results of this study showed that such factors are the components of family experiences that affect the adjustment of the elderly.
خلاصه ماشینی:
يافته هـاي پـژوهش ٨ مقولـة اصـلي را نشـان داد کـه شامل تجارب مثبت و خوشايند، شناخت و رفتـار مثبـت والـدين ، تعامـل سـازنده و عـاطفي بـا همسر، انسجام رضايت بخش عاطفي و دروني خانواده ، ازدواج موفق و متعالي ، شرايط مطلوب اقتصادي ، سلامت جسمي ، و رضايت از زندگي است .
اين يافته ها نشان مي دهد که موفقيت در سالمندي تحت تأثير عوامل ژنتيکي فرد نيست ، بلکه بيشتر عواملي چون سطح فعاليت بدني فرد، تعاملات و حمايت هاي اجتماعي بر سازگاري و سلامت عمومي سالمند مؤثر خواهد 1.
اين امر همچنين بر عملکرد رواني اجتماعي سالمندان مؤثر است و به افزايش توانايي شخص در سازگاري با تجارب استرس زاي زندگي منجر مي شود (ميلر٣، ٢٠٠٩).
اين مؤلفه با نتايج پژوهش هاي سام آرام و احمد بنـي (١٣٨٦) و لشـکر بلـوکي و همکـاران (١٣٩٣) کـه بيـان کردند وضعيت اقتصادي رابطة معناداري با رضايت مندي و سازگاري سـالمندان بـا زنـدگي دارد به طوري که صعود يا نزول عوامل اقتصادي سببب افزايش يا کاهش رضـايت منـدي و سازگاري سالمندان مي شود، همسو است .
افـزايش تمـاس هـاي اجتمـاعي ، قرارگرفتن در محيط هاي گرم و پرمهر به خصوص خانواده و همراهي با فرزندان ، مشـارکت در فعاليت هاي اجتماعي و احسـاس خودکارآمـدي عـلاوه بـر کـاهش مشـکلات روحـي و رواني سبب افزايش سازگاري در سالمندان مي شود اين يافته با نتايج پژوهش هاي تقـي نـژاد و همکاران ( ١٣٩٦)، سيف زاده ( ١٣٩٤)، نوقابي و همکاران ( ١٣٩١) همسو است .