چکیده:
شمر بن ذیالجوشن یکی از افرادی است که در جریان قیام امام حسین (ع) مرتکب جنایاتی شد و به بدنامی و بدفرجامی به عنوان قاتل امام حسین (ع) در تاریخ ثبت شده است. این فرد دارای فراز و فرودهای شخصیتی است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و شیوۀ کتابخانهای به شخصیتشناسی وی و نقش او در جنایات و مصائب کربلا بهویژه روز عاشورا پرداخته است.
Shimr b. Dhi al-Jawshan was an infamous and notorious figure who committed many crimes in the movement of Imam al-Husayn, most importantly, he is regarded as the slayer of Imam al-Husayn at Karbala. He had a multi-faceted character, hence the present paper is concerned with his criminal deeds at Karbala on Ashura.
خلاصه ماشینی:
حیله برای جدا کردن حضرت عباس از سپاه امام حسین( شیخ مفید در اینباره نوشته است: عمر بن سعد پسین روز پنجشنبه نهم محرم برای جنگ به سوی حسین( برخاست و شمر آمد تا برابر همراهان حسین( ایستاد و گفت: فرزندان خواهر ما 1 کجایند؟ اباالفضل العباس، جعفر، عبداللَّه و عثمان _ فرزندان علی بن ابیطالب( بیرون آمدند و گفتند: چه میخواهی؟ گفت: شما ای خواهرزادگان!
زخم زبان و اهانتهای شمر در حادثه عاشورا پس از آنکه امام( برای تذکر به سپاه کوفه خطبهای در سابقۀ درخشان خاندانش و بیاناتی از رسول اکرم( در مورد دوستی اهل بیت آغاز نمود، شمر کلام امام را قطع کرد و بیادبی نمود اما حبیب بن مظاهر به او پاسخ دندان شکنی داد (طبری،1387ق: 5/425) یک بار دیگر زمانی که زُهَیر بن قَین، از یاران امام، به پند و اندرز کوفیان پرداخت و آنان را به یاری امام حسین دعوت کرد، شمر به سوی او تیری پرتاب نمود و به او اهانت کرد مقصود چهار پسر امالبنین _ برادران حضرت سید الشهدا( _ است که چون مادرشان امالبنین از قبیله بنیکلاب و با شمر همقبیله بود، برای حفظ سنّت قبیلهای و پیوندهای جاهلی، آنان را خواهرزاده خطاب کرد.
(قندوزی،1392ق: 3/83) دربارۀ کسی که سر امام حسین را از تن جدا کرد، روایات گوناگونی وجود دارد که در برخی از آنها از شمر نام برده شده است.
به گفتۀ واقدی، شمر امام حسین را کشت و با اسب خود بدن آن حضرت را لگدکوب کرد در برخی روایات گفته شده است که وی بر سینۀ امام نشست و سر او را از قفا جدا کرد.