خلاصه ماشینی:
"حیطه جناس دایره جناس در قرآن کریم، فاصله (ج: فواصل) را شامل میشود که کلماتی هموزن و هماهنگ پایان و مقاطع آیات را گویند که فهمانیدن معنا با آنها انجام میشود؛ این فرایند در ادبیات فارسی و عربی، کلمات «قافیه» در شعر و «سجع» در نثر را در برمیگیرد و از این حیث، گستره بیکرانی در کتاب خدا و به پیروی از آن در ادب عربی و پارسی پیدا کرده است.
اقسام جناس جناس، دارای اقسامی است که در قرآن کریم به شواهد و نمونههای بسیار بدیع و شگفت آن بر میخوریم و ویژگی آنها این است که کلمات جناس (ارکان) با توجه به معنا و فحوای کلام در بهترین و مناسبترین اجزای آیات شریفه، به کار رفته است و بدین طریق «ارتباط لفظ با معنا» رعایت شده است.
دکتر «جلیل تجلیل» در کتاب «جناس در پهنه ادب فارسی» درباره فایده جناس تام مینویسد: «تقریبا نظر همه پژوهشگران فن بدیع بر این است که بهترین نوع جناس، جناس تام است، زیرا با تکرار الفاظ مشترک، بهترین بهره دهی از معنی را به ظهور میرساند؛ البته اگر به طور طبیعی و بجا درکلام استفاده شود و شاعر و نویسنده هیچ گونه اجباری درایراد آن، جز انگیزه تناسب ذهنی نداشته باشد.
در بعضی آیات قرآن کریم بیش از دو نوع جناس به کار رفته است که تنها بایسته کلام وحی میباشد و در فارسی در شعر و بیان شاعران بنامی چون خاقانی، حافظ، سعدی، مشاهده میگردد و در دیگر شاعران، جنبه تفنن و سخن آزمایی پیدا کرده است."