چکیده:
در این پژوهش با استفاده از داده های 37 ایستگاه باران سنجی و سینوپتیکاقدام به تحلیل زمانی و مکانی بارش در حوضه های آبریز حله و مند شدهاست.به همین منظور از داده های بارش ماهانه و سالانه حوضه های مورد مطالعه، و با اخذ از شرکت مدیریت منابع آب کشور(تماب) و سازمان هواشناسی کل کشور با طول دوره آماری20ساله ازسال 1371 الی 1390 بهره گرفته شد. درادامه نیز با استفاده از روش های آمار فضایی از جمله(مرکز میانگین،بیضوی انحراف از معیار،آماره موران جهانی و محلی)جهت بررسی تغییرات فضایی و الگوههای خودهمبستگی فضایی بارش استفاده شد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در بررسی همبستگی بین بارش و عوامل مکانی عامل ارتفاع به عنوان تأثیرگذارترین و با ثبات ترین عامل مکانی بر مقدار بارش در منطقه مورد مطالعه شناخته میشود. به واقع نقش عامل ارتفاع در میزان تغییرات بارش نسبت به سایر عوامل مکانی از جمله طول و عرض جغرافیایی باثبات تر و مهم تر می باشد. در بررسی تحلیل فضایی بارش با استفاده از روش های آمار مورد توجه قرار گرفت. نتایج حاصل از این روش ها نشان داد که بارش سالانه از سال 1371 تا 1390 در پهنه مورد بررسی به روش خودهمبستگی فضایی موران عمومی،بارش سالانه الگویی (خوشه ای تر) بخود خواهد گرفت.الگوی خوشه ای مورد نظر بعنوان خوشه های با بارش بالا در شرق،شمال شرق و میانه حوضه های مورد مطالعه، و خوشه های با ارزش پایین بارش در قسمت های غرب،جنوب و جنوب غرب منطقه واقع هستند.ویژگی های توصیفی بارش از قبیل مراکز میانگین و بیضوی های انحراف از معیار بارش بیان گر این واقعیت است که مرکز میانگین در مرکز نقشه و بیضوی انحراف معیار بارش با یک انحراف معیار از میانگین (کرانیگاه) که حدود 68.26درصد پراکندگی داده ها را نشان می دهد، جهت شمال غرب به جنوب غرب را بخود می گیرد.