چکیده:
پسماند بیمارستانی بخشی از مواد زائد جامد شهری را تشکیل میدهند که از نظر بهداشتی بسیار حائز اهمیت است به نحوی که در زمرهی مواد زائد خطرناک قرار میگیرند. یکی از منابع تولید پسماندهای بیمارستانی، خانههای بهداشت میباشند که به جهت وجود مواد عفونی و بیماریزا در آنها، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف این مطالعه بررسی وضعیت پسماندهای پزشکی خانههای بهداشت شهرستان رشت و آگاهی از میزان تولید و نحوهی مدیریت آنها میباشد. این مطالعهی توصیفی در 12 خانهی بهداشت موجود در دو دهستان بخش مرکزی شهرستان رشت انجام شد. روش بررسی براساس آنالیز فیزیکی پسماندهای بهداشتی و تکمیل پرسشنامه جهت آگاهی از نحوه مدیریت پسماندهای تولیده بوده است. میزان کل پسماند سالیانهی تولیدی در خانههای بهداشت نامبرده 3/274 کیلوگرم میباشد. سهم تولید پسماند شبهخانگی و پسماند عفونی و برنده به ترتیب برابر با 75 و 25 درصد میباشد. نتایج حاصل از تکمیل پرسشنامهها ضعف سیستم مدیریت پسماندهای بهداشتی را در خانههای بهداشت روستاهای شهرستان رشت نشان میدهد. بررسی نتایج این مطالعه بیان میکند که میزان پسماندهای تولیدی در خانههای بهداشت مورد مطالعه بسیار اندک بوده و تفاوت معناداری را با نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در بیمارستانها و مراکز درمانی شهری آشکار میکند. علیرغم میزان ناچیز پسماندهای عفونی و برنده در منطقه، نحوه نادرست برخورد و عدم مدیریت پسماندها در تفکیک، ذخیرهسازی و دفع آنها باعث ایجاد اثرات منفی بالقوه بر روی افراد و اجزای محیط دفع خواهد شد.
Medical waste is a part of municipal solid waste
which is classified as hazardous solid waste. One
of the sources of medical waste is rural healthcare
centers that are prominent because of having
infectious waste. This research aims to study of
medical waste in rural healthcare center, the
quantity of waste and the method of waste
management.This study was done in two countries
of Rasht. The method was according to physical
analysis and questionnaires.Total amount of
medical waste in studied area is 274.3 kg/year. The
amount of semi-household waste and medical
waste are 75 and 25 percent, respectively. The
result of questionnaires indicates lack of solid
waste management system in rural healthcare
centers of Rasht.The results reveal that the amount
of medical waste in studied district is low. This
amount is a great deal less than the amount of
municipal hospital waste in other research.
Although the amount of medical waste is
negligible, lack of management system for medical
waste separation, storage and disposal will cause
undesirable impact on human and their
environment.
خلاصه ماشینی:
هدف این مطالعه بررسی وضعیت پسماندهای پزشکی خانههای بهداشت شهرستان رشت و آگاهی از میزان تولید و نحوهی مدیریت آنها میباشد.
بررسی نتایج این مطالعه بیان میکند که میزان پسماندهای تولیدی در خانههای بهداشت مورد مطالعه بسیار اندک بوده و تفاوت معناداری را با نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در بیمارستانها و مراکز درمانی شهری آشکار میکند.
در سال 1387 در خصوص آناليز كمي– كيفي و نحوه ي مديريت پسماند هاي بيمارستان امام حسين (ع) شاهرود، مطالعهاي صورت گرفت كه ميزان سرانهي پسماند عفوني به ازاي هر تخت 28/1 كيلوگرم در روز بر آورد شده است]10[ مطالعهاي در خصوص ميزان پسماندهاي عفوني توليدي در درمانگاههاي منطقه يك خدمات شهري مشهد توسط خراشاديزاده و همکاران انجام شد که براساس آن ميزان سرانهي پسماند توليدي به ازاي هر نفر در روز 89/81 گرم تعيين شده است ]11[.
همچنین تحقیق مشابهای در خصوص آناليز كمي وكيفي پسماندهاي توليدي در مراكز بهداشتي درماني شهرستان ميناب استان هرمزگان صورت گرفت كه ميزان پسماند عفوني 5/3 درصداز كل پسماندها برآورد شده است ]12[.
تحقيق حاضر با هدف آناليز كمي و كيفي و بررسي نحوهي مديريت پسماندها در خانههاي بهداشت این شهرستان انجام شده است.
این نتایج بیان میکند که میزان پسماندهای تولیدی در خانههای بهداشت مورد مطالعه بسیار اندک بوده و تفاوت معناداری را با نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در بیمارستانها و مراکز درمانی شهری آشکار میکند.
Health- care waste management in India.