خلاصه ماشینی:
"موءلف انگیزه تألیف این کتاب را نیاز بدان و خلجان فکری خود خصوصا با مراجعه به کتاب البلغة فی تراجم ائمة النحو و اللغة، تألیف فیروز آبادی که کتابی مختصر در حدود 120 صفحه میباشد، ذکر میکند و راه و چاره آن را گسترش و توسع کمی و کیفی آن میداند و با همکاری چهار نفر از همکاران خود به نامهای ایاد بن عبداللطیف القیسی، مصطفی بن قطحان الحبیب، بشیر بن جواد القیسی و عماد بن محمد البغدادی به معرفی 3863 شخصیت و اعلام تفسیری، قراء، لغوی و نحوی مینماید که علاوه بر معرفیهای مرسوم در این نوع آثار به بعد اعتقادی اعلام و شخصیتها و بعضا به نقد آنها نیز پرداخته است.
با توجه به این که تدوین و تنظیم این موسوعه همچون کتاب الاعلام زرکلی براساس نام اول اشخاص میباشد نه نام مشهور (به عبارت دیگر طبق زبان فارسی براساس نام کوچک اشخاص میباشد نه لقب) و اطلاع از نام اول برای همگان روشن نمیباشد ـ خصوصا که برای مراجعه باید علاوه بر اسم خود فرد، نام پدر و جد او نیز معلوم باشد که این روش قدری دسترسی به افراد مورد نظر را دشوار مینماید ـ اسم مشهور که تیتر عنوان هم میباشد، به نام کوچک ارجاع شده است.
موءلف این اثر که از اساتید و آگاهان به علم فهرست و معجمنگاری است، روش کار خود را در آن فهرست، چنین بیان داشته است: ابتدا باید اقرار کرد که در این گونه آثار نمیتوان قواعد خاص و ثابتی وضع کرد و طبق آن آیات، موضوعات را استخراج کرد، بلکه این کار، تقریبا اجتهادی و قدری سلیقهای خواهد بود؛ اما قواعدی که در این اثر مراعات شده عبارتند از: 1."