چکیده:
حقوق اداری از آغاز تاکنون مراحل و فراز و نشیب های زیادی را پیموده است و همواره
بین وظایف و حقوق کارمندان» مسئولیت کارگزاران و رسیدگی به تخلفات کارمندان از
مسائل مورد جدال اندیشمندان حقوق اداری بوده است. در نهج البلاغه حضرت امیر (ع)
نیز به اغلب اصول و قوانین تدوین شده امروزی به طور هنرمندانه پرداخته شده است و
بسیاری از اصول متعالی و آرمانی که امروزه مورد توجه نظریه پردازان و قانونگذاران
حقوق اداری است در نهج البلاغه اشاره شده است. حضرت بر رعایت حقوق ارباب
رجوع از جانب کارمندان و نیز مسئولیت کارمندان و کارگزاران تاکید ویژه ای داشته اند
که امروزه نیز این اهداف مورد توجه حقوق اداری است.
حضرت امیر به کرات و در لابه لای خطبه ها و بیانات گهربارشان با صراحت به لزوم
برخورد با مفاسد اداری و ریشه کن کردن این آکنه ها به ویژه مفآسد مالی از ساحت
اداره توجه ویژه ای مبذول داشته اند.
خلاصه ماشینی:
یکی از متون عمده اسلامی که توجه ویژه ای را مبذول این حقوق داشته است نهج البلاغه امیرالمومنین علی (ع) است که در جای جای این کلام نفیس به حقوق متقابل کارمندان اداری و مردم توجه شده است که از جمله میتوان به لزوم بازرسی ها و رسیدگی به تخلفات اداری، حقوق ارباب رجوع، حقوق کارکنان، وظایف قشر کارمند و ویژگی های بدو استخدام کارمندان، عزل و نصب ها ، شوراها و اداره خدمات عمومی اشاره کرد که در این تحقیق پیش رو اشاره خواهیم کرد و حدالامکان روابط و تطابق این سخنان با حقوق نوین اداری که امروزه در کتب و قوانین مختلف انعکاس یافته است را بررسی خواهیم کرد.
امیرالمومنین علی (ع) در نامه 46 به شماری از شئونات اداری که باید کارمندان آن را رعایت کنند میپردازد تا میزان رضایت ارباب رجوع به حداکثر برسد و در رابطه با این موضوع نیز بند 1 م 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری، عدم رعایت شئونات اداری را تخلف محسوب کرده است.
حضرت علی (ع) در خطبه 164 به لزوم رعایت عرف شمول پذیر در ادارات اشاره دارد و این عرف مرسوم باید در اداره نیز اجرا شود چرا که در صورت عدم اعمال آن موجب نارضایتی مردم و کاهش مقبولیت مقام اداری میشود و همانطور که در بند 1 م 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری آمده است ایجاد نارضایتی ارباب رجوع تخلف انگاشته شده است.