چکیده:
امروزه سازمان های بینالمللی غیردولتی به دلیل ماهیت غیرانتفاعی خود مورد توجه بازیگران اصلی حقوق بینالملل قرار گرفته اند . یکی از این سازمان ها که تلاش های فراوانی در زمینه کمک به رفع برخی انواع نقض های حقوق بشری انجام داده است و همانگونه که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده گامی موثر برداشته است سازمان دیده بان حقوق بشر می باشد. در این تحقیق که از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد علاوه بر توصیف کارکرد سازمان های بین المللی غیر دولتی در کل، از بین انواع این سازمان ها به طور اخص به بررسی نقش دیده بان حقوق بشر پرداخته شده است و هدف از آن پاسخگویی به این سوال می باشد که نقش سازمان های بین المللی غیردولتی به ویژه سازمان دیده بان حقوق بشر در نظام حقوق بشر چیست؟ بنابراین سعی برآن شده است که با شناخت رابطه میان سازمانهای بین المللی غیردولتی و حقوق بشر که خود مستلزم شناخت مفاهیم مقدماتی هر دو موضوع است بتوان با بررسی مقام مشورتی و شخصیت حقوقی که این سازمان ها دارا هستند پی به نقش یکی از این مهم ترین سازمان ها، "دیده بان حقوق بشر" و نقشی که در حقوق بشر ایفا می کند، برد.
خلاصه ماشینی:
در تحقيق حاضر ســعي بر آن شــده است که به اين سوال پاسخ داده شــود که نقش سازمان هاي بين المللي غيردولتي به ويژه ســازمان ديده بان حقوق بشر در نظام حقوق بشر چيست ؟ نخستين سند رسمي بين المللي که در آن سازمان هاي غيردولتي و مردم نهاد نام برده شده است ، ماده (٧١) منشور ملل متحد است که بيان مي دارد شوراي اقتصادي و اجتماعي مي تواند براي مشــاوره با ســازمان هاي غير دولتي که به امور در حيطه صلاحيت شــورا اشــتغال دارند هرگونه تدابير مناسب را اتخاذ نمايد.
يکي از مهم ترين و بزرگترين ســازمان هاي غيردولتي فعال که از نظام حمايتي ســازمان ملــل متحد در زمينه حقوق بشــر بسيار بهره گرفته ، سازمان ديده بان حقوق بشر١ است که هدف خود را دفاع از حقوق بشــر آن چنان که در اعلاميه جهاني حقوق بشــر و ديگر اسناد بين المللي آمده اســت ، مي داند.
«ســازمانهاي بين المللي غيردولتي ســازمان هايي مردم نهاداند که فعاليت آنها در عرصه بين الملل متمرکز مي شود و اين سازمان ها را مي توان به دو دسته کلي تقسيم بندي کرد: 1- International Non- Governmental Organizations, )NGOS( 2- Inter-Governmental Organizations, )IGO( ١- ســازمانهاي بين المللي غير دولتي که اساسا براي ايفاي نقش در عرصه بين الملل و پاسخگويي به مســائل متنابه جامعه جهاني شکل گرفته اند و فعاليت آنها در زمينه مســائل و رويدادهاي کلان عرصه بين الملل است .