چکیده:
هدف این مقاله بررسی فقر در سطوح مختلف گرایش به مخاطرهی روستاییان است. در بررسی فقر از شاخصهای نسبت سرشمار فقر، نسبت شکاف فقر و شدت فقر و در تعیین تمایلات ریسکی از روش معادل مطمئن برابر با فعالیت ریسکی فرضی استفاده شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز به صورت پیمایشی از نمونهای شامل 120 خانوار در سه روستای شهرستان فسا از توابع استان فارس در سال 1386 به دست آمد. نتایج بیان میکند، 33/48 درصد روستاییان مورد مطالعه، فقیر و 67/51 درصد غیرفقیر میباشند. شکاف فقر و شدت فقر برای گروه فقیر نمونهی مورد مطالعه به ترتیب 354/ 0 و 190/ 0 است. از نظر تمایلات ریسکی، 55/ 46 درصد فقرای روستایی ریسکپذیر، 48/34 درصد آنان ریسکگریز و 97/ 18 درصد ریسک خنثی هستند. فقرای ریسکگریز، بیشترین و فقرای ریسکپذیر، کمترین شکاف فقر را به خود اختصاص دادهاند. همچنین فقرای ریسکگریز، بیشترین و فقرای ریسکپذیر کمترین حساسیت را نسبت به توزیع درآمد از خود نشان میدهند.
The current study attempted to investigate the poverty situation subject to risk attitudes in the rural areas of Iran. Various indices including head count ratio, poverty gap ratio and poverty severity were applied in poverty analysis. Risk preferences were investigated by using the equally likely certainty equivalent with a purely hypothetical risky prospect technique. Data were collected in 2007 from a sample of 120 households in three villages of Fasa region in Fars province. Result indicated that 48.33 percent of rural are poor and 51.67 percent are rich. Poverty gap and poverty severity criteria among the rural poor are 0.354 and 0.190, respectively. Risk attitudes distribution among rural poor indicated that 46.55 percent of rural poor are risk taker, 34.48 percent are risk averse, and 18.97 percent are risk neutral. The risk-averse rural poor involved the highest and the risk-taker rural poor involved the lowest poverty gap. Also, the risk-averse rural poor showed the highest and the risk-taker rural poor indicated the lowest sensitivity to income distribution.
خلاصه ماشینی:
این شاخص با استفاده از را بطه ی زیر محاسبه می شـود (داگـلاس و هم کاران، ٢٠٠٢؛ نجفی و شوشتریان، ٢٠٠٦): ____________________________________________________ 1-Foster-Greer-Thorbecke (FGT) Poverty Indices 2-Headcount Ratio 3-Poverty Gap Ratio 4-Severity of Poverty (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به رابطه ی (٢) تغییرات درآمد افراد فقیر در محدوده ی زیـر خـط فقـر، بـر مقـدار شاخص بی تاثیر است .
با توجه به ا ین که در این مطالعه به کارگیری تکنیک معادل مطمئن برابـر با فعالیت ریسکی فرضی در تعیین تمایلات ریسکی روستاییان منجر بـه رتبـه بنـدی تمـایلات ریسکی روستاییان به صورت ریسک پذیر، ریسک خنثی و ریسک گریز میشود، به منظور تعیین وجود یا نبود ارتباط بین تمایلات ریسکی و ه ر یک از شاخص های فقـر و نیـز تعیـین نـوع و میزان ارتباط بین آنها از ضریب همبستگی اسپیرمن ١ استفاده شد (رمضانی، ١٣٨١).
بـر اسـاس اطلاعات ستون یاد شده ، میزان نسبت شکاف فقر بـرای کـل روسـتاییان فقیـر نمونـه ی مـورد مطالعه ، ٠/٣٥ بوده و میزان آن به تفکیک ریسک پذیر، ریسک خنثی و ریسک گریز بودن فقـرای روستایی به ترتیب ٠/١٩، ٠/٤٩ و ٠/٥٠ است .
شاخص نسبت شکاف فقر و میانگین مساعدت مالی برای خروج از فقر در نمونه ی مورد مطالعه با توجه به سطوح مختلف تمایلات ریسکی (ریال به ازای هر فرد بالغ در هر ماه ) (به تصویر صفحه رجوع شود) ماخذ: یافته های تحقیق *** معنادار در سطح ١ درصد.
جدول (٦) شاخص شدت فقر محاسبه شده برای کل گروه فقیر نمونه ی مورد مطالعه و نیز برای سطوح مختلف تمایلات ریسکی را ارایه کرده است .