چکیده:
یکی از مؤلفه تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی، مؤلفه قومیت است. هدف این مقاله نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی میباشد. روش پژوهش کیفی و کمّی بوده که جامعه آماری آن را در بخش کیفی30 نفر(روش سرشماری) از اساتید جامعه شناسی، اعضای شورای شهر بجنورد و شیروان، کارشناسان خبره استانداری بودند و در بخش کمی از مجموع جمعیت ۹۷۶ هزار نفری استان در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی حدود ۶۵۰ هزار نفر قادر به رأی دادن بودند؛ طبق جدول مورگان (1972) تعداد 384 نفر(روش تصادفی طبقهای) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مصاحبه و پرسشنامۀ 35سوالی محقّق ساخته بود. جهت تجزیه وتحلیل آماری از روش تحلیل عاملی با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 19 و روش مدل ساختاری با نرم افزار LISREL نسخه 8/8 استفاده گردید. نتایج نشان داد، قومیت، جایگاه اجتماعی و مصرف رسانه افراد بر رفتار انتخاباتی اجتماعات چند قومیتی اقوام تاثیر معناداری دارد.
خلاصه ماشینی:
مسأله قوميت يکي از کانون هاي توجه در عرصه ي رقابت هاي انتخابي و يکي از عناصر مورد استفاده ي نخبگان و احزاب سياسي در مبارزات انتخاباتي است که با تأثير بر الگوهاي رأي دهي اقوام مي تواند نقش تعيين کننده اي در نتايج انتخابات داشته باشد.
بررسي ساختار قوميتي جامعه ايران نيز نشان دهنده ي مجموعه متنوع و ناهمگوني از اقوام مختلف است که اين تنوع قومي همراه با تفاوت هاي مذهبي ، زباني ، فرهنگي ديده مي شود.
(نقيب السادات و همکاران ،١٣٩١: ٩٨-٧٣) همزيستي قوميت هاي مختلف فارس ، ترک، کرد، لر، بلوچ ، ترکمن و عرب در جوار يکديگر و در چارچوب جغرافيايي سياسي واحد بيانگر تنوع قومي فرهنگي جامعه ايران است و تجربيات موجود بيانگر آن است که رفتارهاي قومي، تابع شرايط و تحت تأثير عوامل متعدد بوده و واکنش آنها در قبال تحولات ، يکسان نيست .
بررسي تاريخي سياسي و اجتماعي جوامع بشري نشان ميدهد که در تمامي کشورها مسئله ي قوميت با درجات متفاوت وجود داشته و گروه هاي قومي و مذهبي به عنوان اقليت يا اکثريت در بيشتر کشورها وجود دارند که با پيشينه ي فرهنگي و تاريخي مشترک و ويژگيهايي مانند نژاد، زبان ، فرهنگ و آداب و رسوم و احساس هويت مشترک مشخص ميگردند.
از اين رو مسئله قوميت يکي از کانون هاي توجه در عرصه رقابت هاي انتخاباتي و يکي از عناصر مورد استفاده نخبگان و احزاب سياسي در مبارزات انتخاباتي است که با تأثير بر الگو- هاي رأيدهي اقوام و طوايف ميتوانند نقش تعيين کننده اي در نتايج انتخابات داشته باشند.