چکیده:
باتوجه به روایات، پیش از قیام حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه و الشّریف مردی از نسل ابوسفیان، در منطقه شام، خروج میکند و با تظاهر به دینداری، گروه زیادی از مسلمانان را میفریبد و به گرد خود، میآورد. در این که سفیانی انسانی معین و مشخص بوده یا نمادی برای یک جریان و حرکتی باطل باشد، بین اندیشمندان اختلاف وجود دارد. در دیدگاه نمادین سفیانی شخصیت انسانی ندارد، حال آن که ادله فراوانی به شخص وارگی او دلالت دارد. امکان پذیرش ظهور روایات در معنای حقیقی و غیر نمادین، وجود شاخصههای متعدد شخص وارگی در سفیانی و تعارض با ظاهر روایات متعدد، از جمله دلایلی است که معنای حقیقی و واقعی و شخص وارگی سفیانی را اثبات میکند. دیدگاه سفیانی نوعی باتوجه به وجود روایتی معتبر قابل رد نیست؛ اما قدر متیقن از روایات سفیانی این است که مقصود از سفیانی در انبوه روایات همان سفیانی است که در آخرالزمان با ویژگیهای معین و مشخص خواهد آمد و یک شخص بیش نیست.
According to the narrations, before the appearance of Imam Mahdi (as) , a man of the Abu Sufyan generation come and deceived a large group of Muslims and gathered them around him. There are different views among thinkers as to whether Sufyani is a certain human being or a symbol of a false current and movement. In the symbolic view, Sufyani does not have a human personality, while there are many evidences to indicate his personality. The possibilities of accepting the emergence of narrations in the real and non-symbolic meaning, the existence of various characteristics of personality in Sufyani and the conflict with the appearance of various narrations are among the reasons that prove the true and real meaning and personality of Sufyani. Symbolic Sufyani's view cannot be rejected due to the existence of a valid narration; but the definite value of Sufyani's narrations is that the meaning of Sufyani in the many narrations is the same Sufyani who will come in the end times with certain characteristics and is not more than one person.
خلاصه ماشینی:
در روایاتی از شیعه به ظهور سفیانی در ماه رجب اشاره شده است(ابن بابویه، 1359: ج2، 650 و 652؛ طوسی، 1411: 300)؛ ولی این مطلب در منابع اهلسنت وجود ندارد؛ 5.
دیدگاههای مختلف درباره سفیانی همانطور که بیان شد در اصل وجود سفیانی و خروج آن در آخرالزمان جای تردیدی نیست، منتها سؤال اساسی در این است که آیا سفیانی که روایات دلالت بر آن دارد اشاره بر شخصیت انسانی دارد؟ یا واژهای نمادین و رمزی است؟ در ذیل به تبیین این دو دیدگاه پرداخته میشود: دیدگاه اول: سفیانی انسانی معیّن و مشخص این دیدگاه بر این باور است که سفیانی شخصیتی انسانی و دارای ویژگیهای شخصوارگی است.
تمسّک به ظاهر روایات و عدم وجود مانعی برای نپذیرفتن این ظهورات و همچنین تصریحاتی که در روایات متعدد به نام و نسب و وضعیت ظاهری سفیانی شده است، دلایلی است که دلالت بر انسانی خاص و معیّن دارد که توضیح آن خواهد آمد.
از این سه شرط، شرط اول و دوم درباره سفیانی تحقق ندارد؛ زیرا ویژگیها و خصوصیات ترسیم شده برای او در روایات، قابل تحقق در خارج است و مانعی برای تحقق بیرونی آن وجود ندارد و موجب وهن و خرافی شدن روایت نمیشود.
درباره شرط سوم نیز باید گفت اگر ما چارهای از نگاه نمادین به روایات سفیانی نداشته باشیم، باید برداشتهای نمادی و رمزی تا حد امکان به ظواهر اخبار نزدیک باشد؛ اما تمام سخن در این است که چه نیازی به عدول از ظواهر روایات وجود دارد.