چکیده:
این مقاله مروری است بر سفرنامه هیهچو، راهبی کرهای که در قرن هشتم میلادی/ دوم هجری، برای زیارت اماکن مقدس بودایی به هند سفر کرد. اما سفرش به هند محدود نشد و او از هند به سمت غرب و شمال تا افغانستان و پاکستان و نیز منطقه ماوراءالنهر و آسیای مرکزی سفر کرد. به علاوه او در این سفر تا فارس و شام نیز رفت و سپس در اواخر سال 727 م/ 109ھ به مناطق شرقی چین بازگشت و بهکار ترجمه متون بودایی سرگرم شد. سفرنامه هیهچو کمتر شناخته شده است و با اینکه حجم کمی داشته و فقط قسمتهایی هم از آن بهدست ما رسیده، واجد اطلاعات مفیدی است. این سفرنامه مخصوصا از این نظر اهمیت دارد که هیهچو شاهد معاصر فتوحات اعراب و گسترش اسلام در آن دوران بوده است. در این نوشته، بخشهایی از این کتاب که از نظر تاریخی در مطالعات ایران و اسلام اهمیت دارد بررسی میگردد.
This article reviews the most important implications of the Hyecho’s diary for the historical studies of Iran and Islam. Hyecho was a Korean monk who travelled to India, central Asia, and Iran in the 8th century. Although what is remained from his book is just some fragmented parts, it contains important information regarding with historical studies of Iran and Islam. In fact, he was a contemporary observer of the Arab’s conquests in Iranian plateau which make his observations valuable for the historians. In this paper, parts of this book which are related to the Iran and Islam will be reviewed.
خلاصه ماشینی:
سفرنامه هيه چو و ارزش آن در مط العات تاريخ ايران و اسلام 1 2 ايمان تاجي پژوهشگر مستقل تاريخ صدر اسلام، ايران اين مقاله مروري است بر سفرنامه هيه چو، راهبي کرهاي که در قرن هشتم ميلادي/ دوم هجري، براي زيارت اماکن مقدس بودايي به هند سفر کرد.
٥ اين کتاب علاوه بر نکات مهم تاريخي در باب مذهب بودايي و همچنين مناطق جغرافيايي و مط الب تاريخي مرتبط با هند و چين ، کتاب مهمي از نظ رگاه تاريخ اسلام و ايران است .
٦ بدين رو دست يابي به منابع معاصر که عموما نوشته غيرمسلمانان است _هرچند مشکلات خاص خود را دارد_ ميتواند ديدگاه بازتر و افق گشادهتري را به روي مورخ تاريخ اسلام باز کند.
در اين خلأ قدرت ، حاکمان محلي در سمرقند و دره سرخاب دست نياز به حکومت قدرتمند چين دراز ميکنند تا از دادن خراج به اعراب و از دست رفتن اموال منط قه تحت حکمراني خود خلاص يابند.
به نوشته هيه چو در زمان سفر او نصف اين سرزمين تحت حمله اعراب قرار داشته است .
او يادآور ميشود که نصف اين سرزمين نيز زير يورش اعراب قرار گرفته است .
هيه چو ميگويد اينک پاکترا، پايتخت اين منط قه ، زير سلط ه اعراب است و پادشاه قبلي مجبور به ترک پايتخت و رفتن به بدخشان شدهاست .
گزارش جالبي که هيه چو به ما ميدهد آن است که هرچند اين مناطق تحت تصرف اعراب اداره ميشود، اما پادشاه آن همچنان از خود مردمان آن منط قه است .