چکیده:
شبیهسازی انسان یکی از روشهای تولیدمثلی غیرجنسی و از روشهای باروری مصنوعی میباشد. که در آن فقط یک سلول جنسی نر یا ماده وجود دارد. شبیهسازی انسان بر پایه هدف به دو نوع شبیهسازی مولد و شبیهسازی درمانی تقسیم میشود. فناوری شبیهسازی مانند سایر فناوریها دارای ابعاد مختلف اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و حقوقی است. بنابراین مناسب دیده شد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و جستجوی کتابخانهای در منابع مختلف به بررسی ابعاد حقوقی این فناوری پرداخته شود. در بررسیهای صورت گرفته پیرامون ابعاد حقوقی این موضوع مشخص گردید که ازنظر مجاز بودن (مشروعیت) استفاده از این فناوری واکنشهای متفاوتی در نظامهای حقوقی مختلف وجود داشت. برخی آن را مطلقا ممنوع اعلام میکنند و برخی فقط نوع مولد آن را ممنوع و نوع درمانی آن را مجاز اعلام میکنند. ازنظر حقوق مربوط به شخصیت، افراد حاصل از این فناوری که شبیه ساخته نام دارند شخصیت مستقل و منفک از اهداکننده سلول دارند و میتوانند طرف حق و تکلیف قرار گیرند.
خلاصه ماشینی:
الف: نكاح: نكاح به عنوان يكي از شرايط اصلي نسب ذكر شده است، اين عقيده كه نكاح صحيح كه منجر به نزديكي زن و مرد با همديگر شده و در نهايت انعقاد نطفه و تولد فرزند را در پي دارد از موجبات نسب است هيچ مخالفتي ندارد ولي در طول تاريخ استثناهايي هم به آن وارد شده است، بر اساس تعاليم قرآن اعتقاد داريم حضرت مريم بدون ازدواج و همبستري صاحب فرزند شد استثناي ديگر فرزنداني است كه ناشي از نزديكي به شبهه باشند قانون مدني در اين خصوص در مادة 1165 مقرر ميدارد: «طفل متولد از نزديكي به شبهه فقط ملحق به طرفي است كه در اشتباه بوده و در صورتيكه هر دو در اشتباه بودند ملحق به هر دو است» فقها نيز نزديكي به شبهه را موجب الحاق فرزند به فردي كه در اشتباه بوده است دانستهاند «الموطوء بشبهه كما اذا وطا اجنبيه بطن انها زوجه يلحق ولدها بالواطيء...
مبحث سوم: محرمیت افراد شبیه ساخته در حقوق مدنی ایران و حقوق بینالملل بشر قرابت نسبي و سببي از جمله موانع نكاح ميباشند در اين مبحث در دو گفتار جداگانه در خصوص اينكه كه فرد شبيه سازي شده ميتواند با فردي كه از او شبيه سازي شده يا اقارب او نكاح كند اظهار عقيده خواهد داشت.
با توجه به مطالب گفته شده، در مورد محرميت افراد شبیهسازی شده دو حالت متصور است: حالت اول: اگر رابطه بين طفل شبيه سازي شده با پدر يا مادر عرفي او مشروع يا رضائي تلقي شود.