چکیده:
سلب مالکیت غیرمستقیم یکی از مسائل مهم، پرمناقشه و بحثانگیز در حقوق سرمایهگذاری خارجی است. از چالشهای مهم سلبمالکیت، انتساب فعل یا ترکفعل منجر به سلبمالکیت به دولت استکه، در هالهای از ابهام قرار دارد. سوال اساسی مقاله این استکه، چهفعل یا ترکفعلی منجر به سلبمالکیت غیرمستقیم از اموال میشود؟ در صورت احراز محرومیت سرمایهگذار از سرمایه در سرمایهگذاریهای در قالب قرارداد آیا سلبمالکیت محقق میشود؟ پژوهش حاضر با روش تحلیلی و توصیفی با استفاده از منابع کتابخانهای به این نتیجه رسیده که قبلا، شدت و ضعف محرومیتاساسی سرمایهگذار از حقوق مالکانه، و میزان منفعتاساسی دولت-میزبان با تفاسیر متنوع و تشتتآراء داوری همراه بوده که هر محرومیتی را اساسی تلقی نکرده و هر منفعتی را ضروری تشخیص ندادهاند؛ اما امروزه، در صورت تعارض بین منفعت دولتمیزبان و سرمایهگذار این امر به آرامی اما قاطعانه در حال چرخش بسوی سرمایه-گذاریهایی با رویکردی نو است که دولت را بهعنوان حاکم مطلق بهرسمیت شناخته است. هدف پژوهش پیشرو رسیدن به این مقصود استکه: تمایز بین سرمایهگذاری از طریق معاهده و قرارداد را در سلبمالکیت بررسی کند. نقش ارگانها و نهادهای سرمایه-گذاری و همچنین سازمانهای زیستمحیطی رادر سلبمالکیت بررسی، و تلاش جهت جلوگیری از بوجود آمدن مسئولیت داخلی و بینالمللی دولتها و ایجاد هماهنگی بین دولت و نهادهای دولتی است.
خلاصه ماشینی:
سوال اساسی مقاله این استکه، چهفعل یا ترکفعلی منجر به سلبمالکیت غیرمستقیم از اموال میشود؟ در صورت احراز محرومیت سرمایهگذار از سرمایه در سرمایهگذاریهای در قالب قرارداد آیا سلبمالکیت محقق میشود؟ پژوهش حاضر با روش تحلیلی و توصیفی با استفاده از منابع کتابخانهای به این نتیجه رسیده که قبلا، شدت و ضعف محرومیتاساسی سرمایهگذار از حقوق مالکانه، و میزان منفعتاساسی دولتمیزبان با تفاسیر متنوع و تشتتآراء داوری همراه بوده که هر محرومیتی را اساسی تلقی نکرده و هر منفعتی را ضروری تشخیص ندادهاند؛ اما امروزه، در صورت تعارض بین منفعت دولتمیزبان و سرمایهگذار این امر به آرامی اما قاطعانه در حال چرخش بسوی سرمایهگذاریهایی با رویکردی نو است که دولت را بهعنوان حاکم مطلق بهرسمیت شناخته است.
با توجه بهمطالب بالا گاهی اوقات فعالیت سرمایهگذاران در کشور سرمایهپذیر باعث آلودگی زیستمحیطی، بههم زدن بهداشت و سلامتجامعه و حقوق محیطزیست بشر میشود؛ در مقابل International Trade Foreign Investment Capital Investors Environmental دولتها، نهادهای وابسته بهدولت و سازمانهای داخلی برای مقابله با این وضعیتشوم دست به اقداماتی میزنندکه ممکن است باعث محرومیت سرمایهگذار شود.
حسین پیران در مجلهحقوقی شماره 19 و 18 (1374)، در مقاله با عنوان «مصادره غیرمستقیم در حقوق بینالملل و رویه دیوان داوری ایران و آمریکا» به بحث سلبمالکیت و اینکه محرومیت سرمایهگذار باعث سلبمالکیت وی شده یا عمل به دولت منتسب است یا خیر پرداخته است، اما آیا سرمایهگذار در اثر نقض معاهده یا نقض قرارداد سرمایه را از دست داده اشاره نکرده است (Piran, 1995).