چکیده:
دیابت بارداری شایعترین اختلال متابولیک دوران بارداری است که با پیامدهای نامطلوب بالایی همراه است. میزان آگاهی و نگرش مادران در پیشگیری و تشخیص زود هنگام و رفتارهای خود مراقبتی در کنترل بیماری موثر خواهند بود. لذا، مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح آگاهی، نگرش و رفتارهای خود مراقبتی در زنان باردار در ارتباط با دیابت بارداری انجام گرفت.
روش پژوهش: در این مطالعه توصیفی_ تحلیلی، 200 زن باردار مراجعه کننده به درمانگاه مراقبت بارداری که به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شده بودند مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات از طریق پرسشنامه جمعآوری شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی، کای دو و ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها:. میانگین نمرۀ رفتارهای خود مراقبتی در زمینه دیابت 6/7±3/16 و 62 درصد افراد از نظر رفتارهای خود مراقبتی در سطح ضعیف قرار داشتند. بین آگاهی و نگرش با سن، شغل و سطح تحصیلات رابطه معنیدار وجود داشت. مادرانی که سن و سطح تحصیلی بالاتری داشتند از آگاهی و نگرش بالاتری نسبت به سایرین برخوردار بودند. نمره رفتار خود مراقبتی با سن و سطح تحصیلات مادران ارتباط آماری معنیداری را نشان داد. همچنین بین آگاهی و نگرش با رفتارهای خود مراقبتی ارتباط مثبت و معنیداری وجود داشت (01/0= P).
نتیجهگیری: در این مطالعه با توجه به سطح آگاهی متوسط، نگرش و رفتارهای خود مراقبتی نامطلوب در زمینه دیابت بارداری جهت افزایش آگاهی زنان مداخلات آموزشی مناسب باید صورت گرفته و نگرش آنها نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. دانش و اطلاعات ناکافی در ارتباط با جنبههای مختلف دیابت بارداری میتواند منجر به آگاهی و نگرش محدود گردد که بر رفتارهای خود مراقبتی تاثیرگذار است. آگاهی و نگرش بالاتر در نهایت منجر به بهبود نتایج بارداری و عملکرد افراد خواهد شد.
ABSTRACT Introduction: Gestational diabetes mellitus (GDM) is one of the most common medical complications of pregnancy with high adverse outcomes. Knowledge and attitude of mothers in prevention and early detection and self-care behaviors in the control of diabetes will be effective. Hence the objectives of this study were to assess the knowledge, attitude and self-care behaviors about GDM among pregnant mothers. Methods: A descriptive- analytical study was done among 200 antenatal mothers in antenatal clinic who were randomly selected and interviewed. Detailed questionnaires were used to obtain basic data. Data were analyzed by using descriptive statistics, chi-square, Pearson and spearman correlation tests. Results: The results indicated that 67% of women had moderate knowledge with the mean score 5.5 ± 2.4 and 32% had positive attitude with the mean score 25.5 ± 9.6 regarding too gestational diabetes. The mean score of mother's self-care behaviors was 16.3 ± 7.6 and 62% had low self-care status. Age, education and occupation were found to be associated with knowledge and attitude with age which is statistically significant. Mothers who had higher age and higher level of education had higher knowledge and attitude towards others. Also, the self-care behavior score showed a significant statistical relationship with age and level of education. There was a positive correlation between knowledge and self-care practice and positive correlation between attitude and self-care practice (P=0.01). Conclusion: due to the moderate level of knowledge, unfavorable attitudes and behaviors of self-care about gestational diabetes in order to increase women's knowledge, appropriate educational interventions are recommended and their attitudes should be evaluated. Inadequate knowledge and information about gestational diabetes in every aspect, which leads to limited knowledge and attitude and affecting their self-care behaviors. Higher knowledge and attitude will certainly lead to improve pregnancy outcomes and performance.a
خلاصه ماشینی:
Frequency distribution of participant according to highest scored about Knowledge of gestational diabetes سوالات فراواني درصد آگاهي درباره ديابت و عوامل خطر ١-آشنا بودن با ديابت بارداري ١١٢ %٥٦ ٢-وقوع ديابت براي اولين بار در حاملگي ٩٠ %٤٥ ٣- سابقه خانوادگي ديابت ١٠٨ %٥٤ ٤-تعداد بارداري زياد ٩٩ ٦/%٤٩ ٥-سابقه قبلي ديابت بارداري ١٢٥ ٧/%٦٢ ٦-افزايش وزن قبل و بعد از بارداري ١٤٤ ١/%٧٢ آگاهي درباره غربالگري، تشخيص و ٧-اندازه گيري قند خون در بارداري ١٩ %٩٣ درمان ٨-انجام تست در هفته ٢٨-٢٤ بارداري ٤٤ ٢/%٢٢ ٩-تاثير رژيم غذايي، ورزش و کنترل وزن ٥٩ ٣/%٢٩ ١٠-داروها و انسولين ٤٣ ٧ %٢١ آگاهي درباره پيامد و عوارض ١١-از بين رفتن ديابت بعد از بارداري ٧٧ ٧/%٣٨ ديابت حاملگي ١٢-عوارض نوزادي ٥١ ٦/%٢٥ ١٣- عوارض مادري (ابتلا به ديابت آشکار) ٦٧ ٣/%٢٣ 5 جدول ٣: توزيع فراواني افراد مورد پژوهش بر اساس بيشترين پاسخ در زمينه نگرش نسبت به ديابت بارداري Table 3.
Frequency distribution of participant according to highest scored about self-care status for gestational diabetes سوالات فراواني درصد ١ - اندازه گيري قند خون قبل از بارداري ٦٤ %٣٢ ٢-کنترل قند خون در طي بارداري ٩٠ %٤٥ ٣-رژيم غذايي سالم ١٠٤ %٥٢ ٤-کنترل وزن در طي بارداري ٥٨ ٣/%٢٩ ٥-انجام ورزشهاي سبک و پياده روي ٥٢ %٢٦ ٦-مراجعه منظم به پزشک و توجه به ٩٦ %٤٨ دستورات ٧-خود پايشي قند خون ٣٠ ٣/%١٥ ٨-مصرف صحيح داروها ٧٦ ٣/%٣٨ در زمينـه بررســـي رفتـارهاي خود مراقبتي در زمينـه ديابت ميانگين نمره کل ٧/٦±١٦/٣ و بيشـــتر افراد از نظر رفتارهاي خود مراقبتي در سـطح ضـعيف قرار داشـتند.