چکیده:
بررسی و پژوهش تحولات و جریانهای تاریخی از عصر میرزای شیرازی،صاحب فتوای تحریم تنباکو،تا نقش قائد اعظم حضرت امام خمینی(ره)در بنیانگذاری جمهوری اسلامی در ایران نشان میدهد که در میان علمای اسلام در این دوره،ابرمردانی ظهور کرده و قلههایی سربرافراشتهاند که صلابت اسلام راستین را به دنیا نشان دادند و زبونی و حقارت استبدادگران و ستمکاران را در برابر استقامت و عظمت مردمی با رهبری مراجع دینی خود آشکار ساختند.در سیمای رهبران این حماسهها،سیمای پیامبران و در کلام آنان نور ایمان و حقیقت نمایانگر میباشد.به گواه تاریخ،در کشورهای اسلامی پیشاپیش هر نهضت ضداستعماری نقش مرجعیت شیعه انکارناپذیر است.نقشی که همواره بهعنوان تکیهگاه مطمئنی برای توده مردم مطرح بوده است که استعمار همیشه درصدد از بین بردن و یا کمرنگ کردن تأثیر این نقش بوده است. بیشک یکی از بزرگان و مراجعی که در طول حیات پربار خویش بهعنوان فقیهی متبحر،شجاع و زمانشناس در یکی از حساسترین مقاطع تاریخی ایران که دشمنان اسلام و استقلال کشور،بیش از سایر دورانها درصدد ضربه زدن به فرهنگ ملی و استقلال سیاسی ایران بودند.به پا خاست و در راه دفاع از کیان تشیع و تمامیت ارضی ایران اسلامی جان خویش را گذاشت،شهید حاج شیخ فضل الله نوری بود. شیخ فضل الله نوری را باید اولین شهید انتقاد از غرب و غربگرایی یا انتقاد از مدرنیته و مدرنیسم در ایران دانست.او که فتوای جریانهای غربگرایی در حال رشد در ایران را مبنیبر تعطیلی عقل و پذیرش بیچونوچرای مرجعیت فرنگی در ساماندهی نظام سیاسی و تحولات اجتماعی ایران نپذیرفت و همسازی این دگرگونیها را با باورها و اعتقادات و فرهنگ ملی و دینی جامعه مورد تردید و انتقاد قرار داد.تاوان انتقاد از غرب و غربگرایان را پس داد و توسط سرسپردگان مدرنیته و مدرنیسم در ایران، بالای دار رفت و به تعبیر مرحوم جلال آل احمد بر دار رفتن او نشان سیطره مطلق غربزدگی در ایران بود.در این مقاله سعی شده است عقاید و آرای شیخ شهید و تأثیر آن در تکوین انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره)،بررسی شود.امید است در این پژوهش گامی هرچند کوتاه در جهت معرفی نقش سازنده و اساسی مرجعیت بزرگوار شیعه در جریانهای تاریخی معاصر و بیصبری و انتقاناپذیری تجددطلبان غربگرا در مقابل انتقاد و نقد غرب برداشته شود.
خلاصه ماشینی:
"اولین شهید انتقاد از غرب و غربگرایی در ایران سیری در اندیشههای شیخ فضل الله نوری و تأثیر آن در انقلاب اسلامی ایران منصورپور مؤذن1 چکیده بررسی و پژوهش تحولات و جریانهای تاریخی از عصر میرزای شیرازی،صاحب فتوای تحریم تنباکو،تا نقش قائد اعظم حضرت امام خمینی(ره)در بنیانگذاری جمهوری اسلامی در ایران نشان میدهد که در میان علمای اسلام در این دوره،ابرمردانی ظهور کرده و قلههایی سربرافراشتهاند که صلابت اسلام راستین را به دنیا نشان دادند و زبونی و حقارت استبدادگران و ستمکاران را در برابر استقامت و عظمت مردمی با رهبری مراجع دینی خود آشکار ساختند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) سیر تطور اصل دوم متم قانون اساسی در دوره اول مجلس(نظارت مجتهدان تراز اول)و نقش شیخ در آن دو ماه و اندی پس از تشکیل کمیسیون متم قانون اساسی برمبنای قانون اساسی بلژیک و فرانسه،شیخ فضل الله نوری در تاریخ 7 ربیع الاول 1325،اصلی را جهت افزودن بر متم قانون اساسی به خط خود نوشت و نسخهای از آن را نیز در میان مردم منتشر ساخت: این مجلس مقدس شورای ملی که به توجه حضرت امام عصر عجل الله فرجه و بذل مرحمت اعلیحضرت شاهنشاه اسلام خلد الله سلطانه و مراقبت حجج اسلامیه و عامه ملت ایران تأسیس شده،باید در هیچ عصری از اعصار،مواد احکامیه آن مخالفتی با قواعد مقدسه اسلام و قوانین موضوع حضرت خیرالانام علیه الصلواه و السلام نداشته باشد و معین است که تشخیس مواد موافقت و مخالفت قوانین موضوع مجلس شورای ملی با قواعد اسلامیه در عهده علمای اعلام ادام الله برکات وجود هم بوده و هست،لذا مقرر است در هر عصری از اعصار،انجمنی از تراز اول مجتهدین و فقهای متدینین تشکیل شود که قوانین موضوعه مجلس را قبل از تأسیس در آن انجمن علمی به دقت ملاحظه و مذاکره نمایند."