چکیده:
هدف این پژوهش طراحی مدلی برای تحلیل جامعهشناختی سیاستها و برنامههای زیست محیطی در ایران و پیامدهای سیاسی و اجتماعی از برنامه اول تا ششم توسعه در ایران است که به روش کیفی با تکنینک گراندد تئوری انجام شده است. در بخش کیفی به کمک روش داده بنیاد یا گراندد تئوری محقق اقدام به انجام مصاحبههایی عمیق با 16 نفر از نخبگان، مدیران و متخصصان مرتبط با محیط زیست کشور کرده است. نتایج تحلیل دادهها بر اساس مراحل سه گانه کدگذاری نشان داد که از تعداد 265 مفاهیم متناظر تعداد 30 خرده مقوله استخراج شده که دارای ارتباط مفهومی با همدیگر هستند و در مرحله کدگذاری محوری از همه خرده مقولات تعداد 12 مقوله محوری بیرون کشیده شد که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هستهای به شرح «برنامهها و سیاستگذاریهای زیست محیطی به علت تصمیات هماهنگ بالادستی و تفاهم دولتی و خصوصی در بستر جدی گرفتن دانش و ارزش زیستمحیطی با استفاده از راهبردهای فکری- قانونی و سبز به پیامدهای امنیت سیاسی و ملی و توسعه فرهنگ زیست محیطی همراه با سلامت اجتماعی منجر میشوند» ظاهر شد که میتواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد. در بخش کمی که اعتباریابی مدل استخراجی انجام شده است، نتایج حاصل از مداسازی معادله ساختاری نشان دادهها که همه مولفه های کیفی استخراج شده اثر مستقیم و معناداری بر برنامهها و سیاستگذاری زیست محیطی کشور دارند.
The purpose of this study is to design a model for sociological analysis of environmental
policies and programs in Iran and sociopolitical consequences from the first to the sixth
development plan in Iran which is done qualitatively using the qualitative section with the
help of the data method of the Foundation or Grand Theory, the researcher has conducted indepth
interviews with 16 elite people, managers and experts related to the country’s
environment. The results of data analysis based on the three steps of coding showed that 265
concepts were extracted from 30 subcategories that have a conceptual relationship in the axial
coding stage, 12 axial categories have been extracted from subcategories By Further
abstraction these categories in the selective coding stage, one category can be Environmental
programs and policies lead to the consequences of political and national security and the
development of environmental culture along with community health due to the coordinated
decisions of high-level and public and private understanding in the context of taking
environmental Knowledge and value seriously using intellectual-legal and green strategies,
which can cover all other categories in the small part if the validation of the extractive model
is done. The results if structural equation modeling showed that all extracted qualitative
components have a direct and significant effect program and policy
خلاصه ماشینی:
نتايج تحليل دادهها بر اساس مراحل سه گانه کدگذاري نشان داد که از تعداد ٢٦٥ مفاهيم متناظر تعداد ٣٠ خرده مقوله استخراج شده که داراي ارتباط مفهومي با همديگر هستند و در مرحله کدگذاري محوري از همه خرده مقولات تعداد ١٢ مقوله محوري بيرون کشيده شد که با انتزاع بيشتر اين مقولات در مرحلۀ کدگذاري گزينشي، يک مقوله هسته اي به شرح «برنامه ها و سياست گذاريهاي زيست محيطي به علت تصميات هماهنگ بالادستي و تفاهم دولتي و خصوصي در بستر جدي گرفتن دانش و ارزش زيست محيطي با استفاده از راهبردهاي فکري - قانوني و سبز به پيامدهاي امنيت سياسي و ملي و توسعه فرهنگ زيست محيطي همراه با سلامت اجتماعي منجر ميشوند» ظاهر شد که ميتواند تمامي مقولات ديگر را تحت پوشش قرار بدهد.
در نهايـت پـس از بررسي دقيق تر و پيوند بين مفاهيم خرده مقولات، ١٢ مقوله محـوري بـه دسـت آمـد کـه ايـن مقـولات عبـارت از: پشتيباني فکري ، ارزش محوري، جدي گرفتن ، تصميمات هماهنـگ بالادسـتي ، دانشـگرايي زيسـت محيطـي، تفـاهيم دولتي و خصوصي ، مديريت سبز، قوانين کارآمد، محيط فرهنگـي ، توسـعه فرهنـگ زيسـت محيطـي، امنيـت ملـي و سياست خارجي و افزايش سلامت اجتماعي هستند که با انتزاع بيشتر اين مقولات در مرحلۀ کدگذاري گزينشي، يک مقوله هسته اي به شرح «برنامه ها و سياست گذاريهاي زيست محيطي به علت تصـميمات هماهنـگ بالادسـتي و تفاهم دولتي و خصوصي در بستر جدي گرفتن دانش و ارزش زيست محيطي با استفاده از راهبردهـاي فکـري - قانوني و سبز به پيامدهاي امنيت سياسي و ملي و توسعه فرهنگ زيست محيطي همراه با سلامت اجتماعي منجر ميشوند» ظاهر شد که ميتواند تمامي مقولات ديگر را تحت پوشش قرار بدهد.