چکیده:
این پژوهش به منظور تعیین رابطه عوامل شخصیت و سبک زندگی مذهبی با سلامت روان طراحی شد. روش این پژوهش توصیفی، به شیوه همبستگی بود. جامعه آماری آن را دانشجویان دانشگاه قم و طلاب حوزه علمیه قم تشکیل دادند و 375 نمونه به روش غیرتصادفی انتخاب گردیدند. برای سنجش متغیرهای این پژوهش از پرسش نامه شخصیت (NEO-FFI-60)، آزمون سبک زندگی اسلامی (ILST-75) و پرسش نامه سلامت روان (GHQ-28) استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین سبک زندگی مذهبی و نمره کل اختلالات در پرسش نامه سلامت روان همبستگی منفی وجود دارد و نیز بین سبک زندگی مذهبی با خرده مقیاس های پرسش نامه سلامت روان؛ نشانه های جسمانی، اضطراب و بیخوابی، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی شدید همبستگی منفی وجود دارد. همچنین عوامل روان رنجورخویی و گشودگی به تجربه با نمره اختلالات در پرسش نامه سلامت روان همبستگی مثبت داشته و عوامل برون گرایی، موافق بودن و باوجدان بودن با نمره اختلالات در پرسش نامه سلامت روان همبستگی منفی دارند. عوامل شخصیت و سبک زندگی مذهبی توانستند مقادیر معناداری از سلامت روان را تبیین کنند.
الهدف من تدوین هذا البحث هو دراسه وتحلیل العلاقه بین مقومات شخصیه الفرد ونمط حیاته الدینی وبین
سلامته النفسیه، والمنهج المتبع فیه توصیفی فی اطار مترابط . عینه البحث التی اجریت الدراسه حولها شملت
375 طالبا من طلاب جامعه قم والحوزه العلمیه، حیث تم اختیارهم بشکل عشوايی، ولاجل تقییم المتغیرات
اعتمد الباحثون علی استبیان (60-NEO-FFI) واختبار نمط الحیاه الاسلامی (75 - ILST) واستبیان السلامه
النفسیه (28 - GHQ). اما النتايج فقد اشارت الی وجود ارتباط سلبی بین نمط الحیاه الدینی ودرجه جمیع
الاختلالات المطروحه فی استبیان السلامه النفسیه، کذلک اثبتت وجود ارتباط سلبی بین نمط الحیاه الدینی
والاستفسارات الجزيیه لمعاییر السلامه النفسیه، من قبیل العلامات الجسمانیه والاضطراب والارق والاختلال
فی الاداء الاجتماعی والکابه الشدیده. کما دلت علی وجود ارتباط ایجابی بین العوامل التی تودی الی الامراض
النفسیه الاخلاقیه والانفتاح علی التجربه وبین درجه الاختلالات فی استبیان السلامه النفسیه، ووجود ارتباط
سلبی فی استبیان السلامه النفسیه بین عوامل النزعه الی الخارج والاتفاق مع الغیر ومراعاه الضمیر وبین درجه
الاختلالات . حسب معطیات هذا البحث فان مقومات الشخصیه ونمط الحیاه الدینی لهما القابلیه علی بیان
مستویات ذات المعنی من السلامه النفسیه.
The present study has been designed to investigate the relationship of personality factors and religious lifestyle with mental health. The study has been conducted descriptively by using correlation method. The statistical population of this study was composed of 375 students in Qom University and seminary students selected through non-random sampling. To measure the variables of the study, we have used the questionnaire of personality (NEO-FFI-60), the Islamic lifestyle test (ILST-75), and the questionnaire of mental health (GHQ-28). The findings show that there is a negative correlation between religious lifestyle and the total score of disorders in the questionnaire of mental health. Besides, there is a negative correlation between religious lifestyle and subscales of the questionnaire of mental health such as physical symptoms, anxiety and insomnia, disorder in social function and severe depression. The factors of neurosis and openness to experience were positively correlated to the score of disorders in the questionnaire on mental health. The factors of extroversion, agreeability and consciousness are negatively correlated to the score of disorders in the questionnaire on mental health. Based on this study, personality factors and religious lifestyle could explain meaningful portions of mental health.
خلاصه ماشینی:
نقش عوامل شخصيت و سبک زندگي مذهبي در سلامت روان The Role of Personality Factors and Religious Lifestyle in Mental Health سيدمهدي خطيب / دانشجوي دکتري روان شناسي، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مسعود جان بزرگي / دانشيار روان شناسي ، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه کاظم رسول زاده طباطبايي / دانشيار روان شناسي ، دانشگاه تربيت مدرس Sayyid Mahdi Khatib / PhD Student of Psychology, RIHU.
نتايج اين مطالعه نشان داد که بين سبک زندگي مـذهبي و نمره کل اختلالات در پرسش نامه سـلامت روان همبستگي منفـي وجـود دارد و نيـز بـين سـبک زندگي مذهبي با خرده مقياس هـاي پرسـش نامـه سلامت روان ؛ نشانه هـاي جسـماني ، اضـطراب و بيخوابي ، اختلال در عملکرد اجتماعي و افسردگي شـديد همبسـتگي منفــي وجــود دارد.
سـبک زنـدگي مـذهبي ، عوامـل شخصيت ، سلامت روان ، روان شناسي دين مقدمه «سبک زندگي »١ عنواني شناخته شده در اکثر علوم انساني است که از زاويه هاي متعـدد بـه آن نگـاه ميشود و از ابعاد مختلف مورد بررسي قرار ميگيرد (کاوياني، ١٣٨٨).
در اين پژوهش ، سبک زندگي مذهبي و شخصيت معرفي گرديد و رابطه آن با سلامت روان به آزمون گذاشته شد.
يافته هاي ديگر اين پژوهش با نتايج بسـياري از پـژوهش هـاي صـورت گرفتـه کـه حـاکي از ارتبـاط و همبستگي مثبت بين سبک زندگي مذهبي با سلامت روان باشد، هماهنگ است .
C. (2009), The Psychology of Religion; An Empirical Approach, The Guilford Press, New York.
(2013), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, (2nd ed), New York, Guilford Press.