چکیده:
زمینه و هدف: کاهش موفقیت و کارایی ابزارهای سنتی پلیس در پیشگیری از جرم و بزهکاری موجب افزایش جرم و ظهور شکلهای نوین بزهکاری در جامعه شده است. مشارکت هرچه وسیعتر تشکلهای مردمی و نهادهای غیردولتی و دولتی با پلیس در پیشگیری از جرم و اصلاح این روند تأثیر دارد؛ بنابراین هدف از این تحقیق، شناسایی نقش پیشگیرانه پلیس در سیاست جنایی مشارکتی است.روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت دادهها و شیوۀ اجرا، از نوع پژوهشهای کیفی است. مشارکتکنندگان در پژوهش، خبرگان و کارکنان کلانتریهای سطح شهر تهران هستند. نمونهگیری به شیوۀ هدفمند و به روش گلوله برفی تا حد اشباع نظری است که در این پژوهش تعداد یازده نفر است. ابزار مورد استفاده برای گردآوری دادهها، مصاحب، نیمهساختاریافته است و برای روایی تحقیق از روشهای بازبینی توسط همکاران و بررسی توسط مشارکتکنندگان استفاده شد. همچنین برای پایایی از پایایی باز آزمون استفاده شد؛ که پایایی محاسبهشده برابر 93٪ است. تجزیهوتحلیل دادهها، با استفاده از روش تحلیل مضمون بهصورت کدگذاری سه مرحلهای دادهها انجام شد.یافتهها: بر اساس مصاحبههای صورتگرفته دربارۀ نقش پیشگیرانه پلیس در سیاست جنایی مشارکتی در پژوهش حاضر تعداد 286 مقوله، شناسایی و منجر به تدوین تعداد یازده مفهوم شد که عبارتاند از: مشارکت سازمانها و ادارات دولتی، مشارکت سازمانهای مردمنهاد، مشارکت اقشار مردم، مشارکت از طریق پیشگیری محله محور، آموزش عمومی، مشارکت در پیشگیری از جرائم سایبری، مشارکت از طریق افزایش آگاهی و تعامل، برگزاری جلسات با معتمدین، برونسپاری وظایف، مشارکت نهادهای علمی، فرهنگی و اجتماعی، صلح و سازش از طریق عدالت ترمیمی.نتیجهگیری: در شرایط کنونی جامعه، پلیس زمانی میتواند در عرصه تأمین نظم و امنیّت موفق باشد که از ظرفیت مردمی همچون سرمایه ای ملی و اجتماعی در مقولۀ سیاست جنایی مشارکتی پلیسی به نحو صحیح استفاده کند؛ این مشارکت جامعه مدنی مستلزم مشارکتی فعال، هدفمند و سنجیده وفق برنامههای پیشگیری از جرم است.
Background and objectives: The decline in the success and efficiency of traditional police tools in crime prevention has led to an increase in crime and the emergence of new forms of crime in society. The wider participation of non-governmental organizations and non-governmental and governmental organizations with the police is effective in preventing crime and correcting this process. Therefore, the purpose of this study is to identify the preventive role of the police in participatory criminal policy.Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research type and in terms of the nature of data and methodology it is considered as a qualitative study. The participants in the research are experts and employees of police stations in Tehran. The sampling method is targeted sampling using snowball sampling up to theoretical saturation, which in this study is eleven people. The tools used for data collection were semi-structured interview, and for the validity of the research, peer review methods and review by participants were used. Test-re-test was also used for reliability. The calculated reliability is 93%. Data analysis was performed using content analysis method in three-step data encoding.Findings: Based on the interviews about the preventive role of the police in participatory criminal policy in the present study, 286 categories were identified and led to the development of eleven concepts, which are: participation of governmental organizations and departments, participation of non-governmental organizations, participation of people, participation through neighborhood-based prevention, public education, participation in the prevention of cybercrime, participation through increased awareness and interaction, holding meetings with trustees, outsourcing of duties, participation of scientific, cultural and social institutions, peace and reconciliation through restorative justice.Results: In the current state of society, the police can be successful in maintaining order and security when they use the capacity of the people, such as national and social capital, in the category of participatory police criminal policy. This participation of civil society requires active, purposeful and deliberate participation in accordance with crime prevention programs.
خلاصه ماشینی:
پليس ، پيشگيري، جرم، سياست جنايي مشارکتي، پيشگيري محله محور مقدمه در دورة معاصــر رشـــد روزافــزون پديـــدة مجرمانــه ، همـــراه بــا ظهـــورَ اشـــکال و حجـم هـاي نـوين و متنــوع بـزه و بزهکـاري، بحـران نـاتواني و ناکارآمـدي و شکسـت نظــام عــدالت کيفــري در بــه کــارگيري صـــرف ضــمانت اجــراي کيفــري درزمينــۀ پيشــگيري از وقــوع جــرم و مقابلــه بــا بزهکــاري و اصــلاح بزهکــاران، لــزوم افــزايش و تقويت عملکـرد برنامـه هـاي سياسـت جنـايي و سـاير عوامــل اقتصــادي، اجتمــاعي، سياسـي و جـرمشـناختي باعـث جلـب توجـه بـه واقعيـت مشـارکت جامعـۀ مـدني در برنامـه هـاي سياسـت جنـايي شــده اسـت و گـرايش جديـدي از سياسـت جنـايي بـر پايــۀ مشــارکت هــر چــه وســيع تــر و فعـــال ارکـــان جامعـــۀ مــدني اعــم از بزهکــار، بزهديـده و بـه ويـژه مـردم در مراحـل مختلــف تــدوين و اجــراي سياســت جنــايي، خصوصــاً در مرحلــۀ اجــراي آن يعنــي مرحلــۀ پيشــگيري از وقــوع جــرم و مرحلــۀ واکــنش بــه پديـــدة مجرمانـه در ديــدگاههـا و آمــوزههـاي کيفــري را مطـرح کــرده است که از آن به عنـوان سياسـت جنــايي مشـارکتي نـام بـرده مـي شـود (رجبـي تـاج امير، ١٤٠٠، ص ١٠٧).
درواقــع ، بــا توجــه بــه افزايش پديدة مجرمانـه و ظهـور شـکل هـاي نـوين بزهکـاري و نيـز کـاهش موفقيـت و کــارايي ابزارهــاي ســنتي پلــيس در پيشــگيري از جــرم و بزهکــاري، ايــن پــژوهش بــا هـدف طـرح مشـارکت هرچـه وسـيع تـر تشـکل هـاي مردمـي و نهادهـاي غيردولتـي و دولتي بـا پلـيس بـه منظـور پيشـگيري از جـرم و بـازپروري مجـرمين و برقـراري نظـم و امنيّت در جامعه طي يک سياست جنايي مشارکتي به نگارش در آمده است .