چکیده:
به دنبال ظهور و افزایش خشونتهای مذهبی در جهان خصوصاً در منطقه خاورمیانه، پژوهشگران بسیاری درصدد فهم چرایی موضوع برآمدند. یافتههای این محققان تا اندازهای سودمند و توضیح دهندهاند اما به نظر میرسد صرفاً از منظری بیرونی و در بستر مسائل اجتماعی خود به موضوع نگریستهاند و به سویهها و ریشههای الهیاتی و فقهی بروز این خشونتها نپرداختهاند. سبک و سیاق این خشونتها از وجود توجیهات فقهی-الهیاتیِ متصل و مسلح به نص (آیات و احادث) در ورای این اتفاقات خبر میدهند. در این مقاله در صدد آن هستیم تا با روش تفسیری و استفاده از منابع کتابخانهای و اینترنتی به بررسی پنج اثر از منابع و مخازن فکری نظریهپردازان سلفی-جهادی بپردازیم و ریشههای فقهی-الهیاتی این خشونتها را مورد واکاوی قرار دهیم.
The form and types of violence increased in the world, but ISIS violence against its opponent was very brutal and cruelly. Some researchers believe that ISIS violence has Islamic or psychological bases, but according to this article ISIS and other fundamentalist groups have a particular theology and the religious interpreters discovers and justify this violence by referring to that sources. In this context, this article review and search the theological justifications and interpretations of religious violence. Author concludes that misinterpretation of Sharia is the mail reason of violence in ISIS worldview. Five main sources of ISIS worldview studying in this paper and according to his analysis, without concentration on this sources we con not understand the meaning and next steps of ISIS.
خلاصه ماشینی:
بررسي جاذبه عجيب دين و خشونت براي محققان بسيار جذاب است و سوالات بسياري را پيش مي آورد مثلا چرا به نظر مي رسد مذهب يا دين به خشونت نياز دارد؟ يا چرا يک دستور الهي اين چنين مورد پذيرش معتقدان قرار مي گيرد؟ چرا چنين اعمال وحشتناک و ددمنشانه اي توسط افرادي انجام مي شوند که از جهات ديگر افراد پارسا و خوبي هستند، کساني که غالبا به يک پنداره اخلاقي محکم سر سپرده اند؟ اگرچه برخي شاهدان سعي دارند ارتباط مذهب و خشونت را به عنوان يک نابهنجاري و انحراف يا نتيجه يک ايدئولوژي سياسي يا ويژگي يک شکل جهش يافته از دين يعني بنيادگرايي تفسيرکنند اما در اين پژوهش به دنبال توضيحاتي در مورد تصورات مذهبي نيروهاي ديني فعال در خاورميانه خصوصا داعش يا به صورت عام سلفي جهادي ها هستيم که مستقيما به آيات و احاديث متصل هستند تا آن الهيات خشونت که پشتوانه اين حجم از خون ريزي هستند را بيابيم .
اين [قرآن ] جز تذکري براي «جهانيان » نيست » (انعام /٩٠) ـ و ما أرسلناک إلا رحمۀ للعالمين : و تو را جز رحمتي براي «جهانيان » نفرستاديم ، (انبياء ِ ِ ِ (107/ به توجيه و اثبات «جهاني و عالمگير بودن دعوت » پيامبر مي پردازد تا به نتايج و استنباطات بعدي خود يعني تقسيم جهان به دو «قطب يا سرزمين » برسد، لذا با ارجاع به راوياني همچون جابر بن عبدالله ١، مسلم ٢، ابوهريره ٣ و ديگران به نقل حديثي از پيامبر البته با اندکي تفاوت در روايت مي پردازد،ومي گويد: من به واسطه چند چيز بر ساير انبياء برتري يافتم ؛ اينکه من بر تمام مخلوقات مبعوث شده ام ، به وسيله ترس و وحشت دشمنان از من ، نصرت يافته ام و غنائم براي من حلال است و زمين پاک و محل عبادت و مسجد من گشته و شفاعت روز قيامت به من اعطا ١ .