خلاصه ماشینی:
"کتاب کویر از نمونههای عالی نثر دکتر شریعتی است؛نثر ادبی دارد و گاه شاعرانه و بسیار احساسی؛جنبههای توصیف در آن بیشمار است.
با این حال رگههای نمادین *محمد تقی نعمتزاده (به تصویر صفحه مراجعه شود) را نیز میتوان در متن دید؛خاصه در بند نخست:گز و تاق نماد مردم بیتوقع و بیچشمداشت نوازشی و ستایشی،اما بیباک و صبور و قهرماناند و بید مظهر مردمان ترسو که ترس و لرز وحشتانگیز کویر در مغز استخوانشان خانه کرده است.
در بند چهارم:پرش از کویر مزینان به صحرای حجاز و سرزمین وحی،نکتهای است که ویژگی مهم نثر تودرتو و پران دکتر شریعتی را نشان میدهد.
در بند ششم:بر این نکته تاکید میکند که شب مردم شهر از بامداد شروع میشود؛ یعنی از نیمه شب که گذشت؛نویسنده با استفاده از کلمات و ترکیبات مناسب تقابل روز و شب را در کویر به خوبی القا کرده است و در همین بند هم میتوان رگههای نمادین نشان داد.
در آغاز بند هفتم درس با تشبیه آسمان کویر بهصورت نخلستان خاموش و پرمهتابی،به یاد امام علی و رنجهایش میافتد و خود را چون پروانهی عاشقی میبیند که در پرواز ملکوتیش به آسمان فقط نالههای آن روح دردمند و تنها را میشنود.
در بند نهم:درس بعد از بیان یک نحوه زنگی که سالیان متمادی ادامه داشته،به یک واقعهی تاریخی اشاره میکند که به اختصار نوشته میشود: رضا شاه در واپسین سالهای حکومتش گرایش شدیدی به آلمان هیتلری پیدا کرده بود،مدتها بود که سلطه و نفوذ آلمانیها با کارشناسان مالیهی آنان در نظام کشور سایه افکنده بود."