چکیده:
این تحقیق به نقد و بررسی دستوری در کتابهای زبان فارسی مقطع دبیرستان پرداخته است.روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش،روش«توصیفی»است. چهارچوب نظری اصلی،«ساختگرایی» است و در مواردی نیز بر حسب محتوای کتب مورد بررسی،به ضرورت از نظریههای دیگری همچون«گشتاری»-که در تحلیل قضایای دستوری موفقتر بودهاند-استفاده شده است.در این تحقیق پس از استخراج نارساییهای بخش دستوری کتب زبان فارسی ابتدا مبانی علمی و زبانشناختی هر مورد نارسایی بیان گردیده و سپس به توصیف آنها پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"این فصل بر آن است تا به ذکر نقد و بررسیهای موجود برای هر مرحلهی دستور زبان فارسی در آموزش و پرورش بپردازد و در پایان کاستیهای آنها را یادآور شود و سرانجام هدف از انجام این پایاننامه و نیز مزیتهای آن را بیان نماید.
مقالاتی که در باب نقد و بررسی آنها موجود است: حمید عباسی اهوازی(3631،صص 94- 74)در مقالهی خود به بررسی ناهماهنگیهای موجود در کتابهای دستور دبیرستان میپردازد و نابسامانی در این کتابها را در دو دلیل ذیل خلاصه میکند:1-سماعی بودن برخی مباحث دستوری،بدین صورت که یک قاعده در تمام موارد مشابه مصداق نمییابد 2-فقدان یک دستور زبان مدون که مورد قبول همگان باشد و نیز وجود دوگانگی در مطالب دستور زبان فارسی تحت عنوان قدیم و نوین.
اما با توجه به اینکه در این قسمت از کتاب،متمم به معنای کلی مورد بررسی قرار میگیرد تقسیمبندیهای آن مورد نظر نیست، آوردن قسمت دوم یعنی«معنای فعل بدون آن ناتمام باشد»خالی از اشکال نیست: همچنین عبارت صحفهی 37 زبان 3 غیر علوم انسانی و 35 علوم انسانی نیز به دلایل فوق ایراد دارد:«در حقیقت،متمم نوعی مفعول است که با حرف اضافه میآید و مانند مفعول آن را هم نمیتوان بدون قرینه حذف کرد».
باطنی(8431،ص 261)میگوید: «طبقهای که جایگاه هسته را در گروه اسمی اشغال میکند معمولا از مقولهی اسم است، ولی اکثر عناصی که در جایگاههای مختلف به عنوان وابسته پیشرو و پی رو به کار میروند، میتوانند جایگاه هسته را نیز اشغال کنند» صادقی و ارژنگ(6531،ج،ص 74) میگویند ضمیر اول شخص و دوم شخص،صفت بیانی میگیرند:من بیچاره،توی بیخبر از همه جا در صفحهی 87 زبان فارسی 1،هستهی هر گروه اسمی«اسم»فرض شده است."