چکیده:
سقوط نظام مبادلات ارزی با نرخهای ثابت و جایگزینی آن با نظام شناور ارزی،
بازارهای پولی را با نوسانات شدید ارزی و تجارت بینالملل را با منبع جدیدی از خطر
مواجه نمود.«مدیریت خطر رویاروئی با نوسانات ارزی» رسالت مقابله با ضرر و زیان ناشی
از افزایش یا کاهش نرخ ارز و افزایش یا کاهش ارزش آنرا بعهده دارد. این مدیریت در
قالب مجموعهای از تکنیکهای گوناگون که اصطلاحا به آن هجینگ (داد و ستد تأمینی)
میگویند، اعمال میشود.
اخیرا مفیدبودن مطلق هجینگ بطورجدی مورد چالش واقعشده و گفتهمیشود که دستزدن
به اقدمات تأمینی میتواند همراه با ضایعاتی هم باشد که منتج به از دست دادن
فرصتها شود. بنابراین، سئوالی مطرح میشود مبنی بر این که آیا توسل به اقدامات
مزبور توجیهپذیر است؟
پاسخ این سئوال در گستره ادبیات سنتی خط مشی مدیریت نوسانات ارزی که فقط مبتنی بر
دو گزینه است (هجینگ و اسپیکولاسیون) یا به طور مطلق مثبت است و یا به طور مطلق
منفی. این در حالی است که میتوان به گزینه ثالثی که نسبی است قائل شد. گزینهای که
بموجب آن ضمن آنکه اقدامات تأمینی جایگاه خویش را داراست، کسب درآمد از محل نوسانات
ارزی نیز تحت چهارچوبهای لازم مجاز و قابل حصول است.
از آنجا که تحدید خط مشی مدیریت نوسانات ارزی به دو گزینه مزبور عمدتا ناشی از غیر
شفاف بودن مفاهیم و تعاریف مربوطه است، لذا در این نوشتار سعیشده تا با
ارائه
تعاریفی شفاف از واژههای کلیدی چون هجینگ و اسپیکولاسیون، سد این محدودیت شکسته
شود و با قائلشدن به گزینه ثالث، «خط مشی مبتنی بر مدیریت خلاق نوسانات ارزی» را
رقم زند و در ادامه ویژگیهای آن را برشمارد و به این ترتیب قدمی در اصلاح و
نوینسازی ادبیات سنتی موضوع که نیازمند تحولی جدی است، بردارد.
خلاصه ماشینی:
"[31] حال آنکه به گفته لیشینگ دیگر نباید برای مدیر خزانهداری قائل به نقش انفعالی تامینکننده منابع مالی شد، چرا که او نه تنها قادر است درآمدها را از خطر نوسانات قیمت (منجمله نوسانات ارز) محفوظ دارد که حتی میتواند با برخوردی پویا از وجه مثبت رویارویی با نوسانات ارزی که داد و ستد شرکت با آن انجام میگیرد، منتفع شود.
59با توجه به توضیحات فوق بنظر میرسد آنچه که تجانس بیشتری با مدیریت خلاق رویارویی با نوسانات ارزی پیدا میکند همانا خزانهداری سود محور است که نه تنها درصدد به حداقل رساندن ریسک برمیآید که در راستای به حداقل رساندن هزینه فرصت از دست رفته، بطور ضابطهمند از فرصتهای ممکن نیز بهره میگیرد تا به این طریق منافع بیشتری را برای شرکت متبوع خویش به ارمغان آورد.
با ارائه توضیحات فوق که به نیت شفاف ساختن ادبیات موضوع و خارجشدن از بنبست استعمال مکانیکی واژهها و تحدید موقعیتهای ناظر بر خط مشی مدیریت رویارویی با نوسانات ارزی به دو گزینه هجینگ و اسپیکولاسیون صورت گرفت، اینک نظرات خود را که میتواند بعنوان ساز و کارهای اصلاحی مدیریت مورد اشاره مورد استفاده قرار گیرند، به شرح زیر فهرست مینماید: [33] 1- آنچه که بنام هجینگ شهرت یافته در حدی توجیهپذیر است که فوائد ناشی از آن، هزینههای مربوطه را پوشش دهد."